Communicatie in Digitale Transitie

Onderzoek naar issuemanagement door organisaties
Onze huidige samenleving wordt bijna voortdurend opgeschrikt met publieke discussies rond lastige, potentieel polariserende kwesties: de aanpak van COVID, 5G, stikstof, intensieve veehouderij, toeslagen, Zwarte Piet en ga zo maar door. Hierbij kunnen de gemoederen hoog oplopen. Dergelijke kwesties beginnen vaak ongemerkt en klein, veelal op sociale media, maar kunnen in korte tijd uitgroeien tot impactvolle issues, zo niet crises. De digitalisering van het publieke debat speelt een centrale rol in het huidige publieke kwesties: via sociale media wordt er volop gemobiliseerd, gepolariseerd en gediscussieerd. Het verloop van zulke issues is daardoor grilliger dan ooit.

Het succes van crisisbeleid hangt voor een groot deel af van de manier waarop de regering en de samenleving op elkaar reageren. Hoe spreken burgers over de risico’s die ze lopen? Hoe ervaren ze die? Waarover praten zij en hoe beïnvloeden ze elkaar? We mogen een ‘ommetje’ maken met de hond nu de avondklok er is. Voor de één is dat een prima maatregel, voor een ander een beperking die de grondwettelijke vrijheden beperkt. Waarop dan ook met geweld gereageerd wordt gezien de recente rellen in ons land.

Elke maatregel die onze keuzevrijheid lijkt te beïnvloeden, is nu spraakmakend geworden. Met elk gesprek beïnvloeden groepen mensen elkaar. Crisismanagementteams moeten dit soort inzichten gebruiken als bron voor effectief crisisbeleid. Dat vraagt dus niet zozeer om ‘strakke’, maar veel meer om dynamische communicatie met een hoofdrol voor nauwgezet luisteren en waarnemen.

Belang van issuemanagement
Issuemanagement is hierdoor een nog belangrijkere discipline geworden. Tegelijkertijd is dit een vakgebied waar communicatieprofessionals over het algemeen nog onvoldoende mee om weten te gaan. Van deze professionals wordt namelijk een andere instelling gevraagd: hoe moet je reageren als ‘iedereen’ reageert? En hoe ga je om met het feit dat iedereen denkt beter in staat te zijn om ‘Nederland te regeren’?

Hierbij gaat het in veel gevallen niet langer meer om het issue, maar juist de aanloop naar een issue, die opgemerkt en begeleid moet worden. Juist in een tijd waar binnen een democratische, gedigitaliseerde samenleving veel mondige burgers zijn die op alles reageren, maakt dit de rol van de communicatieprofessional in het publieke domein erg belangrijk.

Onderzoek Goed Gereageerd
Met ons onderzoek ‘Goed Gereageerd’ in het lectoraat Communicatie in Digitale Transitie willen we organisaties handvatten geven voor een adequate reactie op een issue. Daartoe zijn dus met name de geboorte- en groeifase van issues van belang. We werken in het onderzoek nauw samen met de praktijk: in zogenaamde werkpakketten van ons onderzoek worden cases onderzocht die door de publiekspartners Ministerie van Algemene Zaken, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Raad voor de Rechtspraak zijn ingebracht.

Toewerken naar handelingsperspectief voor de communicatieprofessional

Op basis van ons onderzoek wordt een breed toepasbare en structurele aanpak ontwikkeld om ‘de communicatieprofessional in issuemanagement toe te rusten. We willen dit bereiken door enerzijds kennis en inzicht te vergaren en anderzijds door de resultaten daaruit voor publieke organisaties te vertalen in praktische handgrepen (trainingen en/of tools).

Deze blog is geschreven door Annette Klarenbeek, lector Communicatie in Digitale Transitie