Communicatie in Digitale Transitie
Het lectoraat heeft als doel de rol van de toekomstige communicatieprofessional te versterken op het gebied van digitale transitie. Dit doet zij met kennis van communicatie, de maatschappij en psychologie. Daartoe werkt het lectoraat nauw samen met het werkveld, onderwijs en wetenschap.
Onderzoekslijnen binnen het lectoraat
Wij onderzoeken wat de effecten zijn van online en offline conversaties en hoe we deze inzichten kunnen gebruiken bij digitale vernieuwing. Digitale vernieuwing zorgt voor ingrijpende veranderingen in het publieke debat. We zien een debat waarin mensen online gesprekken bijna alleen met gelijkgestemden voeren.
Dit betekent voor communicatieprofessionals dat ze moeten leren omgaan met geruchten, mobilisatie van stakeholders en polarisatie bij gevoelige onderwerpen. Daarnaast moet de snelheid waarmee informatie over gevoelige of complexe onderwerpen wordt verspreid in evenwicht zijn met de kwaliteit en volledigheid ervan.
Projecten
“Crisiscommunicatie vraagt niet zozeer om ‘strakke’, maar veel meer om dynamische communicatie met een grote rol voor nauwgezet luisteren en waarnemen. ”
Annette Klarenbeek lector Communicatie in Digitale Transitie
“Crisiscommunicatie vraagt niet zozeer om ‘strakke’, maar veel meer om dynamische communicatie met een grote rol voor nauwgezet luisteren en waarnemen. ” Annette Klarenbeek lector Communicatie in Digitale Transitie
Onderzoek naar issuemanagement door organisaties
Onze huidige samenleving wordt bijna voortdurend opgeschrikt met publieke discussies rond lastige, potentieel polariserende kwesties: de aanpak van COVID, 5G, stikstof, intensieve veehouderij, toeslagen, Zwarte Piet en ga zo maar door. Hierbij kunnen de gemoederen hoog oplopen. Dergelijke kwesties beginnen vaak ongemerkt en klein, veelal op sociale media, maar kunnen in korte tijd uitgroeien tot impactvolle issues, zo niet crises. De digitalisering van het publieke debat speelt een centrale rol in het huidige publieke kwesties: via sociale media wordt er volop gemobiliseerd, gepolariseerd en gediscussieerd. Het verloop van zulke issues is daardoor grilliger dan ooit.
Het succes van crisisbeleid hangt voor een groot deel af van de manier waarop de regering en de samenleving op elkaar reageren. Hoe spreken burgers over de risico’s die ze lopen? Hoe ervaren ze die? Waarover praten zij en hoe beïnvloeden ze elkaar? We mogen een ‘ommetje’ maken met de hond nu de avondklok er is. Voor de één is dat een prima maatregel, voor een ander een beperking die de grondwettelijke vrijheden beperkt. Waarop dan ook met geweld gereageerd wordt gezien de recente rellen in ons land.
Elke maatregel die onze keuzevrijheid lijkt te beïnvloeden, is nu spraakmakend geworden. Met elk gesprek beïnvloeden groepen mensen elkaar. Crisismanagementteams moeten dit soort inzichten gebruiken als bron voor effectief crisisbeleid. Dat vraagt dus niet zozeer om ‘strakke’, maar veel meer om dynamische communicatie met een hoofdrol voor nauwgezet luisteren en waarnemen.
Belang van issuemanagement
Issuemanagement is hierdoor een nog belangrijkere discipline geworden. Tegelijkertijd is dit een vakgebied waar communicatieprofessionals over het algemeen nog onvoldoende mee om weten te gaan. Van deze professionals wordt namelijk een andere instelling gevraagd: hoe moet je reageren als ‘iedereen’ reageert? En hoe ga je om met het feit dat iedereen denkt beter in staat te zijn om ‘Nederland te regeren’?
Hierbij gaat het in veel gevallen niet langer meer om het issue, maar juist de aanloop naar een issue, die opgemerkt en begeleid moet worden. Juist in een tijd waar binnen een democratische, gedigitaliseerde samenleving veel mondige burgers zijn die op alles reageren, maakt dit de rol van de communicatieprofessional in het publieke domein erg belangrijk.
Onderzoek Goed Gereageerd
Met ons onderzoek ‘Goed Gereageerd’ in het lectoraat Communicatie in Digitale Transitie willen we organisaties handvatten geven voor een adequate reactie op een issue. Daartoe zijn dus met name de geboorte- en groeifase van issues van belang. We werken in het onderzoek nauw samen met de praktijk: in zogenaamde werkpakketten van ons onderzoek worden cases onderzocht die door de publiekspartners Ministerie van Algemene Zaken, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en Raad voor de Rechtspraak zijn ingebracht.
Toewerken naar handelingsperspectief voor de communicatieprofessional
Op basis van ons onderzoek wordt een breed toepasbare en structurele aanpak ontwikkeld om ‘de communicatieprofessional in issuemanagement toe te rusten. We willen dit bereiken door enerzijds kennis en inzicht te vergaren en anderzijds door de resultaten daaruit voor publieke organisaties te vertalen in praktische handgrepen (trainingen en/of tools).
Deze blog is geschreven door Annette Klarenbeek, lector Communicatie in Digitale Transitie
360 graden newsroom
Het doel van dit project is een brede en structureel toepasbare aanpak van het issuemanagement: Hoe kunnen de communicatieprofessionals van publieke organisaties potentiële issues op sociale media vroegtijdig opmerken?
Interactie in het wild
Doel van het project is inzicht krijgen in de psychologische kwesties, zoals emoties en identiteiten, die relevant worden gemaakt in (online) interacties over wildlife comeback. Dit wordt vervolgens gebruikt in de ontwikkeling van een training voor communicatieprofessionals.
CoPain
Publicaties
- Monitoring mobilization A discursive psychological analysis of online mobilizing practices
- Accounting for Sexual Issues Related to Cancer A Discursive Psychological Approach to Online Talk Between Women in Heterosexual Relationships
- Communication practices in conversations about sexual health in medical healthcare settings A systematic review
Onderwijs
Door een interactieve benadering, een actief opendeurbeleid en de deelfuncties van verschillende docent-onderzoekers verbinden we ons lectoraat aan het onderwijs. De verkregen inzichten en kennis vanuit het onderzoek worden daarnaast direct toegepast in colleges.
“De tijd van beter uitleggen en overtuigen lijkt echt voorbij. Fascinerend om te zien hoe burgers steeds vaker de dienst uitmaken: hoe snapt en benut de overheid hun zorgen, hun ideeën, hun momenten en hun taal, daar draait het vaak om. Overal zie je geworstel met openheid en echt contact over weerbarstige thema’s.”
Guido Rijnja Juryvoorzitter Galjaardprijs
Samenwerking
Openbaar Ministerie, Logeion: de Nederlandse beroepsorganisatie voor communicatieprofessionals, Rijkswaterstaat en Universiteit van Amsterdam