Van Responsible AI naar Explainable AI bij het begrijpen van het online publieke debat

De toekomstige BEP-leeromgeving moet ethisch en waarden gedreven gebruik stimuleren en solutionistisch of blind gebruik demotiveren. Wij zullen dit bewerkstelligen door de leeromgeving zowel transparant als ‘reflexief’ te maken. Dat wil zeggen vol spiegelende mogelijkheden, automatische feedback, achterliggende theorie en informatie, en soms een digitale snelheidsdrempel. De gebruiker leert in de leeromgeving niet alleen over het publiek debat en de talige lens, maar tevens over algoritmisch gedreven analyses en AI.

De leeromgeving zal worden ontwikkeld en omgebouwd aan de hand van de theoretische kaders van de Critical Studies op data en AI en de Value-Sensitive Design methode. Het design van de leeromgeving positioneert de mens als expert, weigert analyses zonder menselijke input. De uitkomsten worden socio-technisch uitgelegd, oftewel als een co-creatie tussen een mens en een algoritme.

• Een responsible en explainable leeromgeving. Waar zowel AI op een verantwoordelijke manier in het design is vormgegeven, als verantwoordelijk AI gebruik en begrip stimuleert.
• Vergelijkend gebruikers onderzoek tussen onze oude leeromgeving en de nieuwe.
• Een korte online module tot verantwoordelijke AI gebruik binnen de BEP leeromgeving.

01 november 2025 - 01 mei 2027

We werken samen met professionals binnen de Data-ethiek en XAI én met praktijkprofessionals (overheden en bedrijven).

Het lectoraat werkt aan digitale tools voor communicatieprofessionals om hun handelingsbekwaamheid te kunnen versterken in de omgang met sociale media. De beoogde leeromgeving vloeit voort uit voorgaande onderzoeken van het lectoraat. De nieuwe leeromgeving zal de gebruiker bovendien de invloed van AI en algoritmes op het publiek debat en data-gedreven leeromgevingen en tools bijbrengen.

Via de docent onderzoekers zullen de resultaten in het onderwijs hun weg vinden naar het curriculum. Binnen het instituutsadviesbureau Scompany zullen we hierin samenwerken met derdejaars studenten Communicatie om hun beroepshouding en adviesvaardigheden te ontwikkelen. Tegelijkertijd worden projectresultaten hiermee geborgd als onderdeel van de kennis en vaardigheden van toekomstige praktijkprofessionals. 

Het lectoraat beschikt over een uitgebreid netwerk binnen de (inter)nationale communicatie-onderzoeksgemeenschap, als de ICA (International Communication Association) en ICCA (International Conversation Conference Association); Logeion (Beroepsvereniging voor Communicatieprofessionals) en VOGIN (netwerk voor media-analisten).