“We hebben baanbrekende toekomstbeelden nodig”

Verbeeldingskracht heeft altijd een grote rol gespeeld bij het vormgeven van de toekomst. Van orakels tot futuristische exposities, mensen hebben zich altijd voorgesteld hoe de wereld er in de toekomst uit zou kunnen zien. Toch hebben organisaties nu vaak moeite om op een open, onbevangen manier naar de toekomst te kijken. Ze hebben de neiging toekomstbeelden te baseren op ervaringen uit het verleden en uit te gaan van bestaande structuren en procedures. Dit belemmert de mogelijkheid om echte veranderingen te realiseren die ook nog duurzaam zijn.

"Gelukkig gebeurt er ook veel goeds, maar te vaak worden de verkeerde discussies gevoerd als het gaat om veranderen richting een ‘betere’ toekomst" vertelt Caroline Maessen. "Zolang men blijft proberen te transformeren binnen de regels, procedures en huidige denkkaders, zal er weinig verrassends gebeuren. We hebben baanbrekende toekomstbeelden nodig."

Het is belangrijk dat er de juiste gesprekken over toekomstbeelden worden gevoerd. Deze gesprekken voeden de beslissingen in het heden, waardoor er een transformatieproces op gang kan komen. Het gesprek moet niet gaan over nieuwe toekomstbeelden vanuit oude waardensystemen maar juist over hoe we het met elkaar in de toekomst willen organiseren. Maessen legt uit: “Niet hoe lossen we de energietekorten van de toekomst op, maar hoe willen we omgaan met energie in de toekomst? Niet hoe krijgen we iedereen vegetariër, maar hoe willen wij gezond voedsel produceren en consumeren? Door het stellen van de juiste vragen kunnen organisaties uitgedaagd worden om buiten de gebaande paden te denken en nieuwe oplossingen te vinden voor complexe vraagstukken.”

Om organisaties te ondersteunen bij dit proces is de toolkit "Toekomst als Kompas’’ ontwikkeld. Deze toolkit biedt praktische hulpmiddelen en methoden om gezamenlijk alternatieve toekomstbeelden te verkennen, concretiseren en te bevragen. Door middel van verhalen, artefacten en dialoog worden organisaties aangemoedigd om het ongemak van verandering te omarmen en risico's te durven nemen.