HU enige aanbieder aanvullende scholing tot verpleegkundig specialist AGZ

Een verpleegkundig specialist (VS) heeft meerdere jaren ervaring als verpleegkundige in een bepaald expertisegebied en is daarnaast opgeleid om deze ervaring te combineren met een medische invalshoek. De verpleegkundig specialist is daarbij wettelijk bevoegd een behandeling te starten (bijvoorbeeld geneesmiddelen voorschrijven) en voorbehouden handelingen te indiceren en uit te voeren. In deze functie werk je dus op het snijvlak van verpleegkunde en geneeskunde. 

Je hebt verpleegkundig specialisten in de geestelijke gezondheidszorg en in de algemene gezondheidszorg. Die laatste groep was tot voor kort onderverdeeld in vier sub-specialismen: acute zorg, chronische zorg, intensieve zorg en preventieve zorg. De onderverdeling bleek echter in de praktijk niet goed te werken. “Daar was het onderscheid tussen de specialismen eerder belemmerend dan verrijkend. Is chronische zorg bijvoorbeeld niet vaak ook intensief? Of neem preventieve zorg; dat is een belangrijk fundament in al het handelen van verpleegkundig specialisten. Dat kan je eigenlijk niet uitlichten als zelfstandige vorm van zorg”, stelt Ilse van Haren, docent van de Master Advanced Nursing Practice (MANP) aan Hogeschool Utrecht en voorzitter van de alumnivereniging, Alumni MANP.

Na een evaluatie besloot de overheid voortaan enkel nog de specialismen algemene gezondheidszorg (AGZ) en geestelijke gezondheidszorg (GGZ) te onderscheiden. Een wijziging die voor sommige verpleegkundig specialisten inhoudelijke gevolgen heeft, vertelt Van Haren: “Bij het beroepsprofiel van verpleegkundig specialist AGZ hoort een aantal voorbehouden handelingen, zoals endoscopieën, katheterisaties, puncties en defibrillatie. Specialisten intensieve en chronische zorg hadden deze handelingen al in hun opleidings- en beroepsprofiel zitten. Hun beroepsregistratie kon dan ook automatisch worden omgezet naar een registratie verpleegkundig specialist AGZ. Bij verpleegkundig specialisten chronische zorg en preventieve zorg ontbrak een aantal van deze handelingen echter in hun beroepsprofiel. Voordat zij als specialist AGZ kunnen worden geregistreerd, zullen zij deze voorbehouden handelingen dus moeten leren in een aanvullend scholingsprogramma.”

Die aanvullende scholing wordt enkel gegeven door Hogeschool Utrecht. Hoe is dat zo gekomen? Van Haren: “Als voorzitter van de alumnivereniging voerde ik al vrij vroeg gesprekken met onze alumni, om te kijken wat wij voor hen kunnen betekenen in het nascholingstraject. Zij bleken een overzichtelijk en praktisch toepasbaar traject te wensen met beperkte kosten: niet alle werkgevers vergoeden deze. In overleg met de beroepsvereniging voor verpleegkundigen V&VN en de RSV – de Registratiecommissie Specialismen Verpleegkunde – kwamen we tot een passend scholingstraject voor alle betrokken partijen.” 

Tot haar verbazing liet de RSV in de zomer van 2020 weten dat Hogeschool Utrecht de enige was die een scholingstraject voor de AGZ-registratie heeft ontwikkeld. “Toen zijn we deze direct landelijk gaan aanbieden via een aparte website.” In totaal hebben 600 verpleegkundig specialisten chronische zorg en 50 preventieve zorg aanvullende scholing nodig voor hun AGZ-registratie. Vanaf 1 januari 2021, het moment dat de AGZ-registratie in plaats kwam van de onafhankelijke specialismen, hebben zij twee jaar de tijd om de scholing af te ronden.

Natuurlijk was er ook weerstand onder de verpleegkundig specialisten. “Als je bijvoorbeeld op een consultatiebureau werkt, heb je niets te maken met endoscopieën en het plaatsen van katheters. Toch moeten deze professionals de aanvullende scholing gericht op voorbehouden handelingen volgen om geregistreerd te blijven als verpleegkundig specialist. De V&VN heeft veel ruimte en tijd gegeven aan gesprekken hierover. Uiteindelijk is de consensus toch wel dat dit beter voor ons vak is en duidelijker naar buiten toe. Mensen begrijpen het, ook als zij verwachtten de nieuwe kennis niet in de praktijk nodig te hebben.”

Inmiddels heeft een aantal verpleegkundig specialisten de scholing al afgerond. Hoe reageren zij? “Erg positief, veel professionals geven aan er echt wat van te hebben opgestoken. Wij krijgen inmiddels zelfs vragen om méér aanvullende scholing! Die bieden we als alumnivereniging natuurlijk graag aan. Als hogeschool vinden we het belangrijk dat ‘onze’ professionals zich gedurende hun carrière blijven ontwikkelen vanuit de visie van ‘een leven lang leren’. Bovendien brengen deze alumni ook weer kennis en ervaring mee die waardevolle input is voor onze opleidingen. Zo versterken we elkaar.”

Voor meer informatie: zie www.nascholingmanp.nl