Journalistieke opleidingen HU en Fonds Slachtofferhulp starten project ‘Slachtoffers in de media’

Afgelopen drie jaar organiseerde Fonds Slachtofferhulp meerdere dialoogsessies en openbare mediacafés rondom dilemma’s betreffende privacy en persvrijheid. Tijdens deze bijeenkomsten wisselden betrokken partijen met elkaar van gedachten, waaronder verslaggevers, hoofdredacteuren, slachtoffers, OM en politie. De bijeenkomsten onder leiding van Charles Groenhuijsen leverden meerdere lessons learned op. Een voorbeeld van een geleerde les is: de namen van betrokkenen niet volledig noemen en heldere afspraken maken over de manier én het moment waarop het verhaal naar buiten komt. Een ander voorbeeld beschrijft hoe journalisten in gesprek gaan met slachtoffers voor, tijdens en na de publicatie of uitzending. Zo krijgen journalisten meer inzicht in de impact van berichtgeving.

Fonds Slachtofferhulp wil met het vervolgproject de opgedane én nieuwe inzichten op een constructieve manier inbedden in de wijze waarop journalisten omgaan met slachtoffers in de media, zowel in de dagelijkse praktijk als in toekomstige berichtgeving. Voor deze gelegenheid is Fonds Slachtofferhulp een samenwerkingsverband aangegaan met de reguliere hbo-opleiding Journalistiek en de post-hbo-opleiding Journalistiek voor Academici en Professionals van Hogeschool Utrecht.

Overkoepelend doel van het project is dat de deelnemers (studenten en cursisten) onder begeleiding van ervaren journalisten eerdere lessons learned vertalen naar praktische tips en concrete handvatten. Studenten Journalistiek en cursisten van de post-hbo-opleiding analyseren de lessons learned, maken een vertaalslag en toetsen de vertaalslag in de praktijk.

De deelnemers van het project werken in een redactiestructuur. Voor de vertaalslag doen de redactieleden research en gaan zij zelf te rade bij slachtoffers, nabestaanden van geweldsmisdrijven, verslaggevers, eindredacteuren, hoofdredacteuren en andere betrokkenen zoals slachtofferadvocaten, officieren van justitie, rechters en deskundigen. De redactie van het project Slachtoffers in de media zal vanaf juli 2023 op meerdere manieren publiceren over de bevindingen, onder meer op een themawebsite en in geselecteerde media.

Naast Fonds Slachtofferhulp en de journalistieke opleidingen van Hogeschool Utrecht sluit ook het werkveld aan. Voor de hoofdredactie van het project verleent Rennie Rijpma, hoofdredacteur van Algemeen Dagblad, haar medewerking. Rijpma: “Zeker nu vertrouwen in de media steeds vaker een issue is, moeten wij ons realiseren dat we een belangrijke rol hebben bij het brengen van verhalen. Juist mensen in een kwetsbare positie moeten we met onze berichtgeving niet verder in de problemen brengen. Media in Nederland zijn nog steeds enorm machtig, dat brengt een verantwoordelijkheid met zich mee.”

De hoofdredactie bestaat verder uit Colette Olde Riekerink van Fonds Slachtofferhulp en Marijke Kolk namens Hogeschool Utrecht. Dit project is tot stand gekomen dankzij een financiële bijdrage van het ministerie van Justitie en Veiligheid.