HU GEZOND&WEL integreert onderwijs in gezondheidszorg en welzijn

Jan (50) heeft last van zijn knie en komt steeds vaker terug naar de fysiotherapeut. Als de fysiotherapeut doorvraagt, komt hij erachter dat het overgewicht van de patiënt de oorzaak van de pijn is. En dat zijn overgewicht komt doordat hij geen geld heeft om te sporten. Als de fysiotherapeut op de hoogte zou zijn van een sportregeling voor mensen met weinig geld, zou hij Jan kunnen helpen. Maar als de fysiotherapeut alleen naar de knie kijkt en doet waarvoor hij is opgeleid, blijft Jan maar terugkomen met zijn pijn.

Dit soort verhalen in de zorg komt vaker voor, weet Jasmin Pekaric, docent fysiotherapie en lid van het programmateam van het HU-programma GEZOND&WEL. Daarin werken tientallen onderzoekers, lectoren en docenten mee om studenten meer interprofessioneel op te leiden. “Elke beroepsgroep in de zorg kijkt vanuit zijn eigen expertise, protocollen en wettelijke kaders. De ene zorgverlener kijkt vanuit een medisch model, terwijl sociale zorgverleners vaak vanuit een sociaal model kijken. Maar een mens is nu eenmaal niet in een model uit te drukken. Een patiënt met rugpijn kan een verrekte spier hebben, maar rugklachten ontstaan ook door stress vanwege werkloosheid of schulden.” 

De gezondheidszorg moet daarom efficiënter worden, door betere samenwerking, vindt Pekaric. “Zorgverleners moeten in staat zijn om in elkaars grijze gebied te opereren. Een fysiotherapeut bijvoorbeeld moet ook een basisverkenning van iemands voedingspatroon kunnen maken en advies kunnen geven over de balans tussen energie-inname en -verbruik. En als de fysio samenwerkt met lokale partners, kan hij zijn patiënt motiveren om de echte oorzaak van de pijnklachten aan te pakken.”

Met het programma HU GEZOND&WEL worden de 9000 studenten van 15 gezondheid- en welzijnsopleidingen anders opgeleid; meer interprofessioneel, zodat ze beter weten wat hun collega’s in het werkveld doen en hun behandelingen daarop leren afstemmen. Pekaric: “We willen dat alle studenten van gezondheids-gerelateerde en sociale opleidingen met elkaar in aanraking komen. Dan leren ze beter samenwerken en zijn ze van nog meer waarde voor de zorg.”

Eén van de projecten waar de studenten in GEZOND&WEL samen aan gewerkt hebben, is een casus in de Utrechtse wijk Utrecht Oost. De opdrachtgever van dit project wilde weten waarom ouderen hier zo vaak vielen en wat daar aan gedaan kon worden. Pekaric: “Een student fysiotherapie zou direct denken dat dit aan bijvoorbeeld spierkracht of gebrek aan conditie ligt. Dit kan natuurlijk een oorzaak zijn maar er kan veel meer aan de hand zijn. Bijwerkingen van medicijnen, een gebrek aan hulpmiddelen, slechte ogen of een slecht betegelde straat in de wijk.” Studenten social work, optometrie en verpleegkunde trokken daarom samen op om de oorzaak te achterhalen.

Een recent project van GEZOND&WEL is Pasta Inclusief. Vrijdag 18 november maakten en verkochten studenten logopedie en orthoptie samen met mensen met een licht verstandelijke beperking verse pasta, in een food court (kantine) van de HU. De studenten hebben veertig uur besteed aan het project, dat hun samenwerkingsvaardigheden moet verbeteren. 

Een ander onderdeel van het programma is het GEZOND&WEL Centrum, een nieuwe vorm van de HU Klinieken. In het centrum gaan studenten, docenten en onderzoekers van zowel het gezondheidsdomein als het sociale domein samenwerken met echte patiënten. Studenten moeten er bijvoorbeeld een interprofessionele intake leren doen. Pekaric vertelt hoe dat gaat: “Een cliënt met rugpijn meldt zich bij de kliniek. Afhankelijk van wat precies de klacht is, doen studenten van verschillende opleidingen gezamenlijk een intake. Het kan dus zijn dat de cliënt zowel een student fysiotherapie als een student social work of verpleegkunde spreekt. Samen proberen ze de oorzaak en oplossing te vinden. Ze vragen daarom ook naar dagbesteding, het sociaal netwerk of de financiële situatie van de mensen die naar het HU GEZOND&WEL Centrum komen.”

Verliest een student op deze manier niet een beetje zijn of haar specialiteit? Pekaric: “Nee. Een fysiotherapeut blijft specialist in het bewegend functioneren van een mens. Maar het probleem altijd alleen aanpakken met een behandeling in de behandelkamer, dat is verleden tijd.” Voor studenten die net aan hun studie beginnen, kan dit soms als een verrassing komen, volgens Pekaric. “Als ze een opdracht krijgen om mee te denken over een beweegplein, voelt dat misschien vreemd voor ze. Maar op zo’n manier een bredere invulling aan het vak geven, is juist ook heel mooi.”

Bron: Trajectum