Built Environment levert moderne stadsingenieurs

Uit het adviesrapport HBO Techniek in Bedrijf (2013) bleek dat er in de beroepssector van de gebouwde omgeving behoefte is aan jonge professionals met een breder profiel, die geleerd hebben om voorbij de scheidslijnen tussen diverse disciplines (bouwkunde, civiele techniek, ruimtelijke ordening, planologie) te kijken. Verstedelijking vraagt om een integrale aanpak van de bouwopgaven, met aandacht voor thema’s als duurzaamheid, mobiliteit en luchtkwaliteit. Alleen zo kan een stad als Utrecht, die volgens de huidige prognoses zal groeien naar 455.000 inwoners in 2040, een gezonde, stedelijke samenleving blijven.

Om aan die behoefte aan een nieuw type professional te kunnen voldoen, was bij de HU een vernieuwing nodig van de bestaande hbo-opleidingen voor de gebouwde omgeving. Dit werd de opleiding Built Environment, die studenten opleidt die breed inzetbaar zijn als stadsingenieurs. Dit jaar studeert de eerste lichting af.

“We hebben veel gesprekken gevoerd met het beroepenveld om tot de juiste invulling van de opleiding te komen”, zegt opleidingsmanager Yvonne Luiken. Zes opleidingen – van bouwkunde tot milieukunde en civiele techniek– werden omgevormd tot één nieuwe opleiding. “Dus geen nieuw jasje waar we de oude opleidingen in onder konden brengen. We zijn mee veranderd met de maatschappij.” De nieuwe afstudeerrichtingen zijn een afspiegeling van de moderne stedelijke ontwikkeling, met onder andere ‘circulaire stad’, ‘mobiliteit en infra’ en ‘smart city data.’

In de nieuwe opleiding Built Environment is gekozen voor een nieuw systeem van toetsing. “We doen weinig echte kennistoetsen meer; we laten studenten vooral producten leveren”, vertelt Luiken. Een andere belangrijke innovatie: de nadruk op leerteamleren, met een belangrijke rol voor de hbo-competenties samenwerken en adviseren. Vierdejaars student Ruben Verbaarschott: “De opleiding besteedt veel aandacht aan professionele ontwikkeling en de analyse van samenwerking. Daardoor ben ik als persoon in de afgelopen drie jaar echt gegroeid.” Bij zijn afstudeeropdracht naar containerwoningen komen allerlei aspecten aan bod: van planologie tot sociaal en juridisch. “Bij het afstuderen helpt de breedte van de opleiding zeker”, aldus Verbaarschott. Daan Cornelisse, zijn begeleider bij stagebedrijf Sweco: “Met die opdracht kan hij de verbindende schakel zijn tussen de afdelingen civiele techniek en gebiedsadvies.” Het idee van de containerwoningen is volgens hem interessant voor gesprekken met gemeenten en ontwikkelaars. Met dat soort creatieve ideeën sluit de nieuwe opleiding Built Environment goed aan bij de behoeften van een ingenieursadviesbureau.

“Dat is goed om te horen”, zegt Yvonne Luiken. “Samenwerking met bedrijven loopt als een rode draad door de opleiding. Gemeenten, bouwbedrijven en adviesbureaus praten voortdurend mee over vorm en inhoud van het curriculum.” Organisaties als de gemeente Utrecht, BAM, Movares en de Fietsersbond overleggen in specialisatiecommissies met de opleiding over de te volgen koers. Het resultaat van deze intensieve samenwerking mag er zijn. Bij de audit bleek eind 2018 dat de opleiding haar zaken goed op orde heeft. “Vier keer een goed, plus eindoordeel goed, is een redelijk unieke prestatie”, stelt adviseur kwaliteitszorg Jos Theunissen, die vanuit team kwaliteitszorg van de HU bij de opleiding betrokken was.

Op 9 juli studeren de eerste dertig studenten af aan de opleiding Built Environment.

Tekst: Hans Zijlstra. Foto: Femke van den Heuvel