Promotie Roelant Ossewaarde

Portret van Roelant Ossewaarde

In hoeverre kun je artificial intelligence inzetten bij de diagnose van dementie? Dat is wat Roelant Ossewaarde de afgelopen jaren heeft onderzocht. Op donderdag 9 januari promoveert hij op dit onderwerp en deelt hij zijn inzichten.

Op donderdag 9 januari 2025 zal Roelant Ossewaarde, promovendus bij lectoraat artificial intelligence, zijn proefschrift ‘Automated measurements of fluency, syntax and semantics in the language of persons with primary progressive aphasia’ verdedigen. Deze schreef hij onder begeleiding van promotoren prof. dr. Roel Jonkers (Rijksuniversiteit Groningen), prof. dr. Yolande Pijnenburg (Amsterdam UMC) en copromotor dr. Stefan Leijnen.

Verminderd vermogen om taal te gebruiken

Dementie veroorzaakt dat de cognitieve functie bij mensen afneemt tot op een niveau dat het invloed heeft op het dagelijks functioneren. De manifestatie van dementie is afhankelijk van de plaats van de hersenschade. Het type dementie dat centraal staat in Roelant's onderzoek, is dat van Primair Progressieve Afasie (PPA). Het belangrijkste criterium voor een diagnose van PPA is een verminderd vermogen om taal te gebruiken. Mensen met deze vorm van dementie zijn relatief jong (< 65 jaar oud) vergeleken met mensen met dementie die wordt veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer of Parkinson. Bij taalklachten op deze leeftijd wordt vaak niet aan dementie gedacht, waardoor mensen dikwijls een verkeerde diagnose krijgen.

Roelant heeft onderzocht in hoeverre software ingezet kan worden om op basis van gesproken taal te herkennen of iemand PPA heeft. Daarvoor heeft hij een dataset aangelegd met opnames van mensen met, en mensen zonder PPA. Vervolgens keek hij of de akoestiek (vloeiendheid) en de woordkeuzes afwijken voor de ene groep ten opzichte van de andere, en of daaruit maten volgen die gebruikt kunnen worden in een voorspellend (machine learning) model. Het model was in staat om met een accuratesse van 90% te voorspellen of iemand tot de ene groep of tot de andere hoort, en met een accuratesse van 85% ook deelvarianten te herkennen. De variabelen en technieken zouden gebruikt kunnen worden bij de verdere ontwikkeling van tooling die artsen kunnen gebruiken om een betere diagnose te stellen, of het verloop van de ziekte beter te kwantificeren. De applicaties die met dit onderzoek ontwikkeld kunnen worden, zouden een deel van de zorg goedkoper kunnen maken.

Programma en locatie

  • 11:45 uur Het 'Lekenpraatje' vindt plaats in zaal 1313.0309 van Harmoniegebouw, Oude Kijk in ’t Jatstraat 26, 9712 EK Groningen
  • 12:45 uur Start verdediging: Academiegebouw RUG, Broerstraat 5, 9712 CP Groningen
  • 14:30 uur Gelegenheid tot feliciteren: café de Sleutel, Noorderhaven Z.z. 72, 9712 VM Groningen
  • 17:30 uur afsluiting


  • Aanmelden voor de promotieplechtigheid is niet nodig, maar voor de receptie wel gewenst, dat kan via promotie@fortytwo.nl.

    Deel dit evenement