'Hoe maken we het onderwijs en onderwijsprofessionals wendbaarder?'
Het onderwijsveld is te versnipperd, er is te weinig tijd voor innovaties en de manier waarop we onderwijsprofessionals opleiden moet toekomstgerichter. Dat stelt het programmateam van het nieuwe Centre of Expertise Talent & Skill. Na een kwartiermakersfase gaat het CoE per 1 september 2020 officieel van start: ‘We willen verbindingen leggen tussen partners die aan een gezamenlijk vraagstuk werken en een veilige omgeving creëren voor experimenten met onderwijsinnovaties, in zowel het po het vo als het mbo. Hoe maken we het onderwijs en onderwijsprofessionals wendbaarder?’
‘We hebben het bewust over onderwijsprofessionals in plaats van leraren’, vertellen Ayla Murad, Anton Boonen en Rick Ikkersheim. ‘Bij de ontwikkeling van kinderen en jongeren zijn vaak meer professionals betrokken dan alleen leerkrachten, denk aan kinderopvang, jeugdzorg en sport- en buurtcoaches. Ons ideaal is een integrale benadering waarbij al die professionals vanuit hun eigen expertise samenwerken aan de ontwikkeling van het kind of de jongere.’
‘Het leggen van verbindingen is ook cruciaal voor het aanpakken van structurele maatschappelijke problemen zoals verborgen armoede en kansenongelijkheid. Dat zijn complexe problemen, maar het onderwijsveld kan wel degelijk een steentje bijdragen door meer met partners samen te werken en gebruik te maken van elkaars expertise.'
v.l.n.r.: Laura Stekkinger, Stan van Ginkel, Rick Ikkersheim, Kristin Vanlommel, Anton Boonen, Charlène de Graaf, Ayla Murad.
Experimenteren en innoveren
‘Daarom gaan we experimenteren hoe we leeromgevingen anders kunnen inrichten. Logischerwijs betekent dat ook dat we kritisch moeten kijken naar de manier waarop we onze onderwijsprofessionals opleiden. De maatschappelijke uitdagingen van vandaag vragen soms andere kennis en skills dan er nu op onze opleidingen aan bod komt. Denk bijvoorbeeld aan ondernemerschap, interprofessioneel samenwerken en digitale vaardigheden. Ook in het licht van het huidige lerarentekort zijn die vaardigheden belangrijk, want dat is niet alleen een kwantitatief probleem, maar ook kwalitatief.’
‘In Amersfoort gaan we bijvoorbeeld met een interprofessioneel samengesteld docententeam experimenteren met inclusief opleiden. Wat houdt dat precies in, hoe leiden we onderwijsprofessionals op die zich goed in verschillende kinderen en jongeren kunnen verplaatsen en wat betekent het voor de leeromgeving? Met de inzichten die we opdoen, hopen we zowel de opleidingen als de beroepspraktijk vooruit te helpen.’
Niet meer, maar andere taken
‘De kunst is dat we het onderwijs zo organiseren dat innovaties niet perse leiden tot meer, maar tot andere taken voor onderwijsprofessionals. In het rapport van de Onderwijsraad Ruim baan voor leraren staat dat onderwijsprofessionals zich vanuit een brede pedagogisch-didactische basis moeten kunnen specialiseren. Als je goed weet waar in je netwerk je andere kennis of expertise kunt halen, hoeven innovaties niet tot extra taken te leiden. Ook is het interessant om te kijken hoe technologische mogelijkheden ondersteunend kunnen zijn aan innovaties in de dagelijkse onderwijspraktijk en de wijze waarop we docenten opleiden.’
‘Al bij al komt het erop neer dat we als onderwijsveld een stuk wendbaarder moeten worden. De coronacrisis en de grote gevolgen daarvan voor het onderwijs hebben dat nog maar eens benadrukt. Wij denken dat we daar als CoE een belangrijke rol in kunnen spelen.’
