Studenten brengen immersive design in praktijk

Kim: “Jazeker. Onze studenten hebben bijvoorbeeld gewerkt aan installaties en (onderzoeks)projecten van het Instituut voor Beeld en Geluid en voor het VPRO-programma Dorst. Ze hebben installaties ontwikkeld en ontworpen voor Museum Hilversum en voor het Geologisch Museum Hofland. Bij dat laatste museum is de installatie van onze studenten opgenomen in de vaste collectie.”

Gijs: “We ontwerpen en bouwen ook voor de lectoraten en opleidingen van onze eigen hogeschool. Zo werkten onze studenten met het lectoraat Human Experience & Media Design en gemeente Amsterdam aan een opdracht om medewerkers van de buitendienst klimaatbewust(er) te laten denken en handelen. Voor de bachelorstudie Medische Hulpverlening onderzochten we hoe we een IX kunnen maken die een crisissituatie nabootst. Dat verrijkt het onderwijs.”

Kim: “De term immersiviteit betekent onderdompelen. Denk aan verhalen in boeken die zó goed geschreven zijn dat je er helemaal in opgaat. Zo’n verhaal kan je naar een andere plek brengen dan waar je lichaam zich in werkelijkheid bevindt. Moderne technologieën als 360-graden projectie, VR-brillen en augmented reality prikkelen de zintuigen nog meer dan een geschreven verhaal, waardoor je gemakkelijker en intenser die zintuiglijke immersieve ervaring creëert. Beeld, geluid, trilling en kleur lenen zich uitstekend om mensen in vervoering te brengen.”

Gijs: “Die bestaan dus eigenlijk al heel lang, bijvoorbeeld de stijlkamers in musea en kastelen. Door een ruimte in te richten met historische meubels, gebruiksvoorwerpen en schilderijen, kun je je een beeld vormen van hoe mensen in een bepaalde tijd leefden, aten, werkten. Maar in plaats van zulke analoge ervaringen denken de meeste mensen anno 2025 vooral aan digitale werelden. Digitale immersive experiences zie je nu steeds vaker, bijvoorbeeld in een escape room, het Omniversum, bij de Efteling, Remastered, en in tal van games.”

Gijs: “Bijvoorbeeld met augmented en virtual reality en ruimtevullende projecties, waarbij beelden aan de – zichtbaar blijvende – realiteit worden toegevoegd. Daar is kant-en-klare technologie voor. Met metaverse-platforms zoals VRChat en Neos kun je rondlopen in een ruimte en interacteren met andere bezoekers in een 360 graden film, terwijl je feitelijk stilzit met een bril op je hoofd.”

Kim: “Al deze technologieën zijn op zichzelf niet immersief, het is de ontwerper die met een verhaal en een communicatiedoel immersief gaat designen en technologieën gaat combineren. Storytelling speelt hierbij een belangrijke rol. Niet alleen in die nieuwe virtuele wereld, maar ook in de weg er naartoe. Als je het opzetten van een VR-bril goed verweeft in je verhaal, wordt de nieuwe realiteit nóg waarachtiger.”

Kim: “Voor de bedrijven en organisaties in het Mediapark is veel potentie voor dit onderwerp. Bovendien is hier ook MediaCampus NL gevestigd, het grootste mediacluster van Europa. Wij willen als onderwijsinstelling onze studenten zo dicht mogelijk bij hun toekomstige opdracht- en werkgevers laten leren en experimenteren.”

Gijs: “Bovendien kunnen studenten hier hun installaties opbouwen én voor langere tijd laten staan, voor onderzoek of experiment. Hier is alle ruimte en ‘beschutting’ voor experimenteel en iteratief onderwijs, voor het maken van fouten. En dat laatste, het kunnen mislukken en ervan leren, is in dit vakgebied absoluut noodzakelijk: alleen met experimenteren kom je tot innovatie.”

Kim: “Op het mediapark zijn naast de HU ook andere onderwijsinstellingen gevestigd. Er is vruchtbare uitwisseling met onze studenten Immersive Design en die van het XR (Extended Reality) Lab, een gedeeld leerbedrijf van Mediacollege Amsterdam en Grafisch Lyceum Utrecht.”

Kim: “De locatie in Hilversum wordt op dit moment gebruikt door studenten van de opleiding Communication & Multimedia design en is gefocust op immersive. We dompelen ze hier twintig weken lang vier dagen per week onder in Immersive Design.”

Gijs: “In Utrecht hebben we diverse andere initiatieven, zoals het IX-lab en het HUB-lab, die zijn in principe bedoeld voor iedereen. Zo kunnen studenten en docenten bij het HUB-lab, wat staat voor Hogeschool Utrecht Bibliotheek, terecht voor workshops, programmeren van robots of het lenen van VR-brillen. Inmiddels is de hele Hogeschool Utrecht op verschillende niveaus bezig met IX voor opleidingen, organisaties, bedrijven en musea. We zijn niet voor niets een instituut voor applied sciences.”

Wil je samenwerken met studenten of onderzoekers op het gebied van IX, of heb je een andere vraag? Je bent welkom bij gijs.tencate@hu.nl of kim.kamphuis@hu.nl.