HU-studenten Social Work maken laagdrempelig kennis met forensisch werk

De intensieve samenwerking is echt een win-win situatie, vertelt Richard van Asch, die als Social Work docent en onderzoeker betrokken is bij het project. “Het enthousiasmeert studenten voor het forensisch werkveld, dat op haar beurt zit te springen om nieuwe, gemotiveerde en goed opgeleide professionals.” Het project zet studenten ook aan tot nadenken over hun verdere ontwikkeling als aankomend professional, zien zij zichzelf in de toekomst werken binnen de forensische zorg? En zo ja: welke kennis en vaardigheden moeten ze hiervoor nog extra ontwikkelen? 

Studenten draaien in de kliniek mee alsof ze zelf patiënt zijn; ze leren net als de patiënten om werk uit te voeren in de werkplaatsen. Daarnaast nemen ze deel aan de behandeling en dagbesteding van patiënten, bijvoorbeeld bij de onderdelen creatief, sport of muziek. Social Work student Sim Vinken: “Ik heb ingezien dat creatieve middelen heel veel invloed hebben op het herstel van een patiënt. Als je een paar keer meeloopt, dan zie je dat het hen een uitlaatklep biedt. Zo maakte ik kennis met een patiënt die last had van faalangst, maar door het zingen meer zelfvertrouwen ontwikkelde.”

Meedoen aan het project is een unieke kans voor jezelf als eerstejaars, waarbij je beeld van het sociaal werk wordt verbreed, vertelt Sim. Ook medestudent Theu Rokx geeft aan dat het een goede manier is om er echt even in te duiken, een kijkje in de keuken te nemen. Studenten hebben vaak een enorme nieuwsgierigheid: waarom gaat het bij deze mensen zo mis, hoe kom je op een punt dat je zo’n heftig delict pleegt? Vanuit de omgeving wordt er soms zorgelijk gereageerd op deelname aan het project, vertelt Sim. “Veel mensen hebben de aanname dat het gevaarlijke misdadigers zijn. Natuurlijk hebben deze mensen iets heftigs gedaan, maar ik vind het belangrijk om te bedenken dat vrijwel iedereen vanuit zijn psychiatrische stoornis een delict heeft gepleegd. Het gaat erom dat daaraan gewerkt wordt. Ik zie ze vooral als mensen die juist psychisch geholpen moeten worden.” 

Sim stelde ook haar eigen beeld bij na het project: het leerde haar dat de doelgroep vele malen gelaagder is dan enkel 'personen die in een psychose een delict hebben gepleegd’. Door het contact met de patiënten ontdekte ze dat er veel meer aan de hand kan zijn; ze vond het dan ook interessant om de kwetsbare kanten van patiënten te leren kennen, zoals hun onzekerheden, angsten en trauma’s. “Sommige patiënten waren heel open over hun delict, daar schrok ik soms van. Daarom is het belangrijk dat je sterk in je schoenen kunt staan.”

Okke Wisse, geestelijk verzorger bij de Van der Hoeven Kliniek die aan de wieg stond van dit project, geeft aan dat meeste medewerkers in de kliniek positief zijn. “Studenten brengen vitaliteit en enthousiasme mee en hebben weinig vooroordelen, waardoor ze onbevangen het contact aangaan en oprecht geïnteresseerd zijn in de verhalen en achtergronden van de patiënten. Daarnaast is het een extra vorm van contact en patiënten genieten daarvan.” Theu kan dat beamen: “We kunnen met elkaar lachen, dat was leuk om mee te maken. Vooral omdat de buitenwereld denkt dat al die mensen gevaarlijk, eng of niet leuk zijn. Ik heb in die korte periode echt een band op kunnen bouwen met een patiënt.”

Het afgelopen jaar hebben twee studenten naar aanleiding van het project Meedoeners in hun eerste jaar, hun derdejaars stage succesvol afgerond bij de Van der Hoeven Kliniek. Dit leidde ertoe dat zij tijdens hun afstuderen al met een nul-uren-contract bij de kliniek in dienst zijn.

Deze goede resultaten maken dat Hogeschool Utrecht openstaat voor samenwerking met andere forensische klinieken, waarbij het project Meedoeners als good practice zou kunnen worden uitgebreid. Op deze manier streeft de opleiding Social Work naar een brede professionele basis voor studenten, waar het forensisch werkveld, het lectoraat Werken in Justitieel Kader en de bacheloropleiding Social Work intensief samenwerken om aankomend professionals voor te bereiden op een uitdagende loopbaan in de forensische zorg.

Dit is een ingekorte versie van een artikel dat verscheen op hoevenkliniek.nl