Urotherapie

Specifieke kennis over de anatomie en fysiologie van de lagere urinewegen en maag/darm stelsel is essentieel om deze problematiek te begrijpen. Hoe is de innervatie (motorisch en sensorisch). Wat is de functie van de bekkenbodem en wat gebeurt er tijdens blaasvulling en lediging en tijdens rectumvulling en lediging.

Blaas- en darmproblematiek bij kinderen is een complexe aandoening; verschillende oorzaken spelen een rol bij het ontstaan ervan. In deze module staan pathologie en medische diagnostiek van urine- en defecatieverlies centraal.

Deze bijeenkomst richt zich op farmacotherapie; veel kinderen met functionele blaas of defecatieproblemen krijgen ook medicatie. Kennis over gebruik en bijwerkingen komen aan bod. Tevens de signalerende functie van de urotherapeut voor bijwerkingen, en complicaties en therapietrouw.

Kennis van de verschillende diagnostiekinstrumenten zijn belangrijk.

Kinderen en met functionele mictie of defecatie problematiek worden na het uitsluiten van anatomische of neurologische afwijkingen verwezen voor urotherapie. Voor het stellen van de sub-vormen van incontinentie zijn flowmetrie, echografie en de anamnese essentiële diagnostische instrumenten. Hiermee wordt mede bepaald welke therapie moet worden gevolgd. Daarnaast is de psychosociale anamnese relevant om te bepalen in hoeverre de psychologische problematiek een hoofd- of bijprobleem is.

Inzicht, uitleg, educatie en gedragsverandering ten aanzien van toiletbezoek, toilethouding en aandranggevoel zijn belangrijke aspecten van de standaard urotherapie. In deze bijeenkomst is aandacht voor psycho-educatie en demystificatie.; Naast kennis van de standaard training leer je ook de specifieke behandeling te kiezen die bij de diagnose van het kind past.

De JGZ- verpleegkundige of fysiotherapeute is vaak de eerste zorgverlener die een kind met bedplassen behandelt. Ook voor de  urotherapeut in de tweede of derde lijn is dit een veelvoorkomende behandeling. Tijdens dit lesblok leer je wat tot een succesvolle aanpak leidt. De basiskennis van de pathogenese, de behandeling en het herkennen van alarmsignalen komen uitgebreid aan de orde.

Urineverlies bij het jonge kind (tot 5 jaar) heeft vaak te maken met verlate zindelijkheid of incontinentieproblematiek. Tijdens deze bijeenkomst leer je hoe je kunt, differentiëren, wat de rode vlaggen zijn,  welke begeleiding en ondersteuning zinvol is.

De behoeften en zorgvragen van de kinderen staan centraal in deze bijeenkomsten. Je leert de problemen van het kind inventariseren. Door de beleving van het kind te combineren met gegevens uit andere bronnen, waaronder wetenschappelijk onderzoek, vorm je je een beeld van de zorgsituatie. Hierbij maak je gebruik van bestaande (multidisciplinaire en verpleegkundige) classificaties, richtlijnen en verpleegkundige methodieken en kom je tot een besluit voor de beste zorg en behandeling voor de betreffende patiënt.

De rol van de urotherapeut  in het geheel van de behandeling komt aan de orde. De urotherapeut coördineert, organiseert en ondersteunt het kind en zijn omgeving. Deze centrale rol en expertise van de urotherapeut draagt bij aan de effectiviteit van de zorg en voorkomt versnippering. Het ontwikkelen van flowchart en behandelroute en behandelprotocol geeft duidelijkheid en uniformiteit aan de behandelaars intern en extern.

Hier staat de psychologie centraal. Basiskennis over de psychologische ontwikkeling van kinderen en over gedragsstoornissen is noodzakelijk om een adequate begeleiding te kunnen geven. Omdat Urotherapie naast een fysieke en cognitieve training ook een gedragstraining is, is aanvullende kennis over cognitieve gedragstherapie van belang om de gewenste gedragsverandering bij het kind te bereiken.

Niet alle behandelingen zijn succesvol. Een deel van de patiënten houdt klachten. Het duidt op professionaliteit als je kunt aangeven wat de oorzaak is van het mislukken van de behandeling. Soms is dat moeilijk, met name wanneer er multiproblematiek aanwezig is. Dit vraagt dan ook om goede multidisciplinaire samenwerking.

De vertaalslag naar de praktijk vraagt veel oefening en ervaring. Aan de hand van casuïstieken - uit je eigen praktijk - bespreek en oefen je in diagnostiek en behandeling. Je analyseert op een systematische wijze en formuleert een haalbare en onderbouwde oplossing. Ook leer je wat de valkuilen zijn tijdens de behandeling.