Onderzoeksjournalistiek

De trainers, auteurs van het "Handboek voor onderzoeksjournalisten", nemen je mee door het onderzoeksproces en geven je praktische tips, concrete stappenplannen, handige checklisten en sprekende voorbeelden uit de media. Hoewel de cursus zich op de eerste plaats richt tot journalisten, is ze nuttig voor iederéén die op zoek is naar betrouwbare feiten voor werk of ideaal, zoals researchers van onderzoeksinstellingen en ngo’s, activisten en weetgierige burgers.

Handig om te weten

Startmoment	18 september 2025 en 5 februari 2026
Lesdata	Najaar 2025: 18 en 25 september, 2, 9, 16 en 30 oktober, 6, 13, 20 en 27 november en 4 december 2025 Voorjaar 2026: 5 en 12 februari, 5, 12, 19 en 26 maart, 2, 9, 16 en 23 april 2026 Tijd: 19.00 - 22.00 uur
Studie-investering	6 – 10 uur studiebelasting per bijeenkomst
Kosten	€ 1495 (vrij van btw) Bekijk de mogelijkheden voor een tegemoetkoming in de studiekosten.
Deelnemers	Maximaal 12 deelnemers
Locatie	Incompany, Koningsbergerstraat 9 Utrecht
Diploma	Certificaat van deelname

Aanmelden

Zin om te beginnen met deze opleiding?

Meer weten?

Wil je alle belangrijke informatie op een rij? Download de pdf!

Je gaat aan de slag met diverse onderzoekstechnieken die je helpen om relevante ontwikkelingen wereldkundig te maken. Je doorloopt alle stappen van het researchproces en aan elke vaardigheid is een opdracht gekoppeld.

Je leert eerst om een uitvoerbaar onderzoeksplan te maken, gebaseerd op de internationaal vermaarde Story-Based Inquiry methode, een snelle en effectieve manier om journalistiek onderzoek te organiseren.
Vervolgens leer je om succesvolle WOO-verzoeken te schrijven, indringender te interviewen en data te analyseren.
Tot slot leer je de resulaten op een heldere en pakkende manier te presenteren.
Daaromheen bespreken de trainers de sociale, psychologische, juridische, financiële, ethische en maatschappelijke aspecten van onderzoeksjournalistiek.

De lessen worden klassikaal gegeven, met ondersteuning van een digitale leeromgeving.

Je leert welke bouwstenen samen de opzet vormen voor je onderzoek. Daarna ben je klaar om je onderzoeksverhaal te maken.

Je hebt hbo-denkniveau. Graag ontvangen wij bij aanmelding ook je cv. Deelname is afhankelijk van selectie op basis van o.a. je cv, motivatie en achtergrond. Na beoordeling hiervan hoor je of je bent toegelaten. Deze cursus is toegankelijk voor iedereen die werkt voor media, ngo's en onderzoeksinstellingen.

Evert de Vos is sinds augustus 2013 redactiechef van De Groene Amsterdammer. Hiervoor was hij onder meer hoofdredacteur van J/M voor Ouders en redacteur, later adjunct-hoofdredacteur, van
het weekblad Intermediair. Bij Intermediair was hij verantwoordelijk voor onderzoeksjournalistiek en stond hij aan de basis van het ‘Grote Werkgeversonderzoek’ en het onderzoek ‘Topinkomens in de non-profitsector’, dat uiteindelijk aanleiding vormde voor het instellen van de Balkenende-norm.

LinkedIn

Bas is afgestudeerd in Conflict Studies and Human Rights aan de Universiteit van Utrecht. Hij is actief geweest als onafhankelijke journalist tijdens de volksopstand in Oaxaca, een ervaring die geleid heeft tot een blijvende passie voor onafhankelijke verslaggeving. Zijn laatste onderzoek bracht hem naar Mozambique, waar hij de opkomende gasindustrie onder de loep nam.

Bas is verantwoordelijk voor alle Woo-verzoeken van Follow the Money en PAJ. Samen met Woo-expert Roger Vleugels voert hij de procedures binnen het Shell Papers project. Binnen dit project wordt de verwevenheid van Shell en de Nederlandse overheid onderzocht aan de hand van zeventien Woo-verzoeken uitgezet bij ministeries, provincies en gemeenten.

Margo Smit is sinds 1 januari 2017 ombudsman voor de publieke omroepen. Zij werkt sinds 1989 in de journalistiek.

Margo was achtereenvolgens bureauredacteur bij commerciële en publieke omroepen, parlementair redacteur bij RTL Nieuws, onderzoeksjournalist bij KRO Reporter, directeur van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) en ombudsman bij de NOS. Daarnaast was zij tot 2017 praktijkdocent Televisie aan de Masteropleiding Journalistiek van de Rijksuniversiteit Groningen en geeft ze nu gastcolleges op diverse journalistieke opleidingen in Nederland en Vlaanderen.

Luuk is freelance datajournalist voor De Groene Amsterdammer en docent. Hij is schrijver/samensteller van het “Handboek voor onderzoeksjournalisten” en diverse andere werken over onderzoeksjournalistiek, waaronder “Story-Based Inquiry. A Manual for Investigative Journalists” dat door collega’s een “benchmark” voor onderwijs op het vakgebied wordt genoemd. Luuk werkte ondere andere als economieredacteur bij Quote, Intermediair, Geassocieerde Persdiensten (GPD) en NRC Handelsblad. www.luuksengers.com

LinkedIn

bruikbare onderzoekthema's vinden
werkbare hypotheses formuleren
databases gebruiken
de hand leggen op (openbare) data
data correct formuleren
indringender interviewen
geavanceerd zoeken op internet

Heb je de smaak te pakken? Je kunt meer post-bachelorcursussen op het gebied van journalistiek volgen aan Hogeschool Utrecht. Bijvoorbeeld Het journalistieke interview of Journalistiek voor academici en professionals.

De post-bachelorcursus Onderzoeksjournalistiek kost € 1495, vrij van btw. Hier zijn de lesmaterialen bij inbegrepen. Leden van VVOJ krijgen 10% korting.

Leer van de experts

Een opleiding aan de HU betekent docenten met kwaliteit en een sterke aansluiting met de praktijk.
Werk aan je professionele ontwikkeling

Stilstand is achteruitgang. Om op hoog niveau te kunnen opereren is het goed om je regelmatig bij te scholen.
Combineer studie, werk en privé

Door de innovatieve blended learning-omgeving kun je je studie goed inpassen in je drukke leven.