Nieuwsmijding en de gevolgen voor individuen, journalistiek en de samenleving
Door nieuws te volgen wordt de burger geïnformeerd over wat er speelt in de samenleving. Een vereiste voor een goed werkende democratie. Maar steeds meer mensen keren het nieuws de rug toe. Wat houdt nieuwsmijding in? En wat zijn de gevolgen voor hoe mensen geïnformeerd zijn, hun individuele welzijn en betrokkenheid bij de samenleving?
Doel
Hoe het publiek navigeert door het wijdverspreide nieuwsaanbod, en waarom zij kiezen iets wel of niet te consumeren, is belangrijk om de veranderde informatiefunctie van nieuwsmedia te begrijpen. Doel van dit promotieonderzoek is concrete, genuanceerde inzichten te krijgen in nieuwsmijders, hun motivaties en hoe zij geïnformeerd zijn.
Resultaten
Dit promotieonderzoek loopt momenteel. Gedurende het onderzoek zullen er meerdere artikelen gepubliceerd worden, zowel in wetenschappelijke als in vaktijdschriften. Daarnaast zullen er regelmatig blogs verschijnen op journalismlab.nl. De resultaten van het onderzoek zullen ook ingezet worden voor educatiedoeleinden in het journalistieke onderwijs.
Looptijd
01 februari 2020 - 11 december 2025
Aanpak
Er zijn vijf samenhangende studies uitgevoerd, elk met een eigen aanpak en methodologie:
- Een kwalitatieve Delphi-studie onder journalistiekexperts, waarin de kenmerken van nieuwsmijding zijn geconcretiseerd.
- Een multi-wave panelsurvey tijdens de Covid-19-crisis, waarin het nieuwsgebruik en de dynamiek van nieuwsvermijding in crisistijd zijn onderzocht, en de effecten daarvan op mentaal welzijn.
- Een Latent-Profielanalyse onder nieuwsmijders, waarin zeven verschillende vormen van nieuwsvermijding zijn geïdentificeerd, gebaseerd op sociaal-psychologische achtergrondkenmerken en motieven.
- Mediadagboeken en “day-in-the-life”-reconstructie-interviews, waarin is onderzocht hoe nieuwsvermijding ingebed is in dagelijkse routines en hoe dit samenhangt met de behoefte om ergens bij te horen en sociale connecties. Deze studie laat zien dat mensen, terwijl zij nieuws vermijden, alternatieve strategieën ontwikkelen om toch geïnformeerd te blijven op manieren die aansluiten bij hun sociale behoeften.
- Een Experience Sampling Method onder 210 nieuwsmijders gedurende twee maanden, om te onderzoeken wat voor nieuws (publieke informatie) en waar ze tegenkomen over een langere periode. De 3900 verzamelde items laten zien dat veel nieuwsmijders nog steeds maatschappelijk relevante informatie tegenkomen – zij het via informele, toevallige of niet-traditionele bronnen – wat aannames over nieuwsvermijding als (on)geïnformeerd zijn en maatschappelijke disconnectie uitdaagt.
"Nieuwsmijding is niet in alle vormen problematisch, maar het legt wel bredere maatschappelijke uitdadingen in onze digitale samenleving bloot"
Publicaties
De Bruin, K., De Haan, Y., Vliegenthart, R., Kruikemeier, S., & Boukes, M. (2021). News avoidance during the COVID-19 crisis: Understanding information overload. Digital Journalism, 9(9), 1286-1302. https://doi.org/10.1080/21670811.2021.1957967
Ohme, J., Bruin, K. D., Haan, Y. D., Kruikemeier, S., Meer, T. G. V. D., & Vliegenthart, R. (2023). Avoiding the news to participate in society? The longitudinal relationship between news avoidance and civic engagement. Communications, 48(4), 551-562.
de Bruin, K., de Haan, Y., Vliegenthart, R., & Kruikemeier, S. (2025). Understanding the Complexity of News Avoidance: Insights from a Delphi Study among Journalism Experts. Journalism Practice, 1-18.
de Bruin, K., Vliegenthart, R., Kruikemeier, S., & de Haan, Y. (2024). Who are they? Different types of news avoiders based on motives, values and personality traits. Journalism Studies, 25(12), 1404-1422.
Vliegenthart, R., de Bruin, K., de Haan, Y., & Kruikemeier, S. (2025). The news avoidance paradox? Exploring the relationship between news repertoires and intentional news avoidance. Communications, (0).
Betrokken HU-onderzoekers
Impact voor het onderwijs
De journalistiek kan niet zonder haar publiek. Zonder een publiek kan de journalistiek de democratische functie niet vervullen. IN het huidige medialandschap is de relatie tussen journalistiek en publiek aan het veranderen. Steeds meer mensen lijken het nieuws de rug toe te keren. Het is belangrijk dat redacties en (nieuwe) journalisten de motieven voor nieuwsmijding begrijpen, en nieuwe, innovatie, manieren zoeken om het publiek actiever te betrekken en de relatie met het publiek te versterken.
Samenwerking met kennispartners
Dit promotieonderzoek loopt onder begeleiding van lector Yael de Haan (Hogeschool Utrecht), prof. dr. Rens Vliegenthart en prof. dr. Sanne Kruikemeier, beiden werkzaam bij Wageningen University & Research
Nieuws
Bekijk de blog van Kiki over haar onderzoek: