De opleiding
Omgaan met diversiteit in de klas en in jouw organisatie en passend onderwijs geven in complexe situaties. Dat leer je in deze master. De opleiding is gericht op leraren en docenten in het PO, VO, MBO, HBO en SO.
Inhoud van de Master educational needs
Het vertrekpunt van deze master is het onderwerp ‘Diversiteit als pedagogische kracht’. Je verdiept je in diversiteit, de betekenis van de pedagogiek en specifiek pedagogisch handelen in uiteenlopende situaties. Je ontwikkelt je vanuit een onderzoekende houding verder als normatieve professional. Je leert handelen in de meest complexe situaties uit de praktijk en levert een bijdrage aan inclusief onderwijs.
Meer informatie over het lesprogramma op locatie Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, kijk dan bij lesdagen en - tijden.
De opleiding is opgebouwd uit modules met de door jou gekozen specialisatie als basis. In de modules wordt gedifferentieerd naar jouw doelgroep, bijvoorbeeld jonge kind po, leerlingen in het vo of studenten in het mbo en thematieken (bijvoorbeeld autisme, hoogbegaafdheid, reken en wiskunde, taal, gespreksvoering, onderwijsverbetering). Daarnaast bieden we inspiratiemomenten, waarin actuele onderwerpen worden uitgediept.
Specialisaties
Afhankelijk van je interesses en ambities kun je je specialiseren in:
- Gedrag
- Leren
- Begeleiden
Het opleidingstraject van elke specialisatie bestaat uit:
- Het analyseren van complexe problematieken;
- Het doorbreken van patronen, verwerven van diepgaande, gedetailleerde kennis en een kritisch begrip van specifieke theorieën en actuele ontwikkelingen;
- Visie gestuurd werken;
- Het werken met betrouwbare en gevalideerde meetinstrumenten;
- Reflectie en het uitvoeren en monitoren van onderbouwde interventies op de werkvloer.
Bekijk welke modules er onder de verschillende domeinen vallen.
Specialisaties Gedrag, Leren en Begeleiden (verplichte modules)
In deze mastermodule verdiep je je in onderwerpen als diversiteit, de betekenis van diversiteit voor de pedagogiek en jouw specifiek pedagogisch handelen als professional. Het constructenonderzoek vormt hiervoor de basis. Als we over diversiteit spreken bedoelen we het brede scala aan variabelen waarop mensen van elkaar kunnen verschillen. Te denken valt aan sociaal-economische achtergrond, etnische identiteit, raciale groep, de taal die men van huis uit spreekt, de mogelijkheden en beperkingen die iemand heeft, religie, seksuele oriëntatie, geslacht en neurologische diversiteit.
Verschillende dilemma’s komen in deze module aan de orde, waaronder het individu ten opzichte van het collectief, uniciteit ten opzichte van eenvormigheid en individuele verantwoordelijkheid ten opzichte van collectieve verantwoordelijkheid. Tijdens de module werk je aan een professioneel profiel waarin je op basis van verschillende theorieën rondom pedagogiek en diversiteit jouw eigen, inclusieve, specifieke onderwijskundige visie ontwikkelt. Deze visie stel je op aan de hand van onderbouwde, samenhangende, pedagogische gedachten met betrekking tot leerlingen/studenten met specifieke onderwijsbehoeften.
In deze mastermodule vormt het analyseren van kwantitatieve en/of kwalitatieve gegevens van jouw school het uitgangspunt. Je leert werken met gegevens die met betrouwbare en gevalideerde meetinstrumenten zijn verzameld. De situatie op je eigen school wordt vergeleken met wetenschappelijke bevindingen en conclusies uit rapporten van de onderwijsinspectie. De gekozen vraagstukken kunnen betrekking hebben op gedrag, leren en/of begeleiden.
In deze mastermodule verdiep je je in de onderwerpen interprofessioneel samenwerken, de positionering van de professional en interprofessionele communicatie. Interprofessioneel samenwerken is een ‘waarden gedreven’ werkwijze. Daarbij gaat het in essentie om de dialoog als fundament voor het ethisch handelen bij het bieden van ondersteuning, begeleiding en/of behandeling van lerenden met specifieke onderwijsbehoeften.
Specialisatie Gedrag (verplichte modules)
In deze module is er, naast het (curatief) reageren op ongewenst gedrag van lerenden, aandacht voor verschillende niveaus van preventie. Gedrag ontstaat en bestaat altijd in een context. Afhankelijk van het gekozen perspectief kan gedrag op verschillende wijzen betekenis krijgen. Naast het preventiedenken en de verschillende benaderingswijzen komen de volgende onderwerpen aan de orde: de gedragsfunctieanalyse (GFA), het welzijn van leerlingen in hun ontwikkeling, het sociologisch perspectief, de groepsdynamica en het groepsplan gedrag, de executieve- en cognitieve functies en het mediërend leren.
Onderwijs is een relationeel beroep, dat maakt professioneel handelen per definitie ingewikkeld en uitdagend. De gedragsproblemen kunnen zo complex zijn dat je als professional twijfelt aan je eigen competenties en aan de begeleidingsmogelijkheden van jouw school. Juist dan komt het er op aan vanuit gezamenlijkheid te werken. Door het formuleren van ondersteuningsbehoeften van alle betrokkenen, het delen van kennis en good practices en het in dialoog gaan over complexe situaties, wordt er in deze mastermodule gewerkt aan bewustwording en uitbreiding van de eigen mogelijkheden en die van de schooI.
In deze module ligt de nadruk op het proces van veranderen vanuit een heldere visie op onderwijsverbetering en onderwijskwaliteit. Je gaat aan de slag met het het ‘waarom’ van de onderwijsverbetering, ‘wat’ je gaat doen en ‘hoe’ je dit gaat doen. Je gaat een onderwijsverbetering op het gebied van je specialisatie ontwerpen. Dit betekent dat je basiskennis krijgt over het inzetten van veranderingen in de onderwijsorganisatie.
Deze module wordt in 3 varianten aangeboden. Je volgt de variant (a, b of c) die hoort bij je specialisatie.
a) Onderwijsverbetering op het gebied van sociaal-emotioneel leren (specialisatie gedrag)
b) Onderwijsverbetering: taalrekenbeleid (specialisatie leren)
c) Onderwijsverbetering: de begeleider binnen innoveren (specialisatie begeleiden)
Specialisatie Leren (verplichte modules)
In deze mastermodule staan visies op taalonderwijs centraal, met als doel het taalbeleid op je school te kunnen analyseren en te komen tot onderbouwde voorstellen voor verandering.
Verschillende taaldomeinen komen in onderlinge relatie aan bod:
- taalverwerving, taalontwikkeling en meertaligheid;
- lezen: leesontwikkeling, vloeiend lezen, luisteren en begrijpend lezen;
- schrijven en spellen.
De taaldomeinen worden belicht op basis van wetenschappelijk kennis over didactiek, professioneel handelen, instructie (scaffolding), differentiatie en bevorderen van leerling betrokkenheid.
Deze mastermodule geeft inzicht in de ontwikkeling van gecijferdheid van leerlingen en in de wijze waarop het onderwijs daarop afgestemd kan worden in de diverse onderwijsvormen. Bij dit onderwerp ligt de nadruk op het onderwijsaanbod binnen de groep, waarbij rekenprocessen voor leerlingen die zich niet vanzelfsprekend ontwikkelen een rol spelen. Behalve aandacht voor differentiatie komen de lesopzet, middelen, activiteiten en instructie ter sprake. Differentiatiemodellen binnen het realistisch rekenen worden bestudeerd en er is aandacht voor het diagnosticerend onderwijzen bij individuele leerlingen binnen de groep. De student denkt proactief mee over een uitdagend rekenwiskundig leerlandschap.
In deze module ligt de nadruk op het proces van veranderen vanuit een heldere visie op onderwijsverbetering en onderwijskwaliteit. Je gaat aan de slag met het het ‘waarom’ van de onderwijsverbetering, ‘wat’ je gaat doen en ‘hoe’ je dit gaat doen. Je gaat een onderwijsverbetering op het gebied van je specialisatie ontwerpen. Dit betekent dat je basiskennis krijgt over het inzetten van veranderingen in de onderwijsorganisatie.
Deze module wordt in 3 varianten aangeboden. Je volgt de variant (a, b of c) die hoort bij je specialisatie.
a) Onderwijsverbetering op het gebied van sociaal-emotioneel leren (specialisatie gedrag)
b) Onderwijsverbetering: taalrekenbeleid (specialisatie leren)
c) Onderwijsverbetering: de begeleider binnen innoveren (specialisatie begeleiden)
Specialisatie Begeleiden (verplichte modules)
Als begeleider heb je een bijzondere positie met verschillende ondersteunende rollen en taken binnen de school van de toekomst. De invulling hangt af van diverse factoren, zoals onderwijsvisie, schoolbeleid, wetgeving, de professionaliteit van collega’s en de cultuur in de school. In deze module ontwikkel je hierop je eigen visie en krijg je zicht op jouw mogelijkheden. In deze mastermodule krijg je een goed beeld van de eisen die aan een intern begeleider (PO) of zorgcoördinator (VO en MBO) gesteld kunnen worden en de positie van de begeleiding in de schoolorganisatie. Vanuit je positie als (toekomstige) begeleider ga je aan de slag met een praktijkvraagstuk dat raakt aan de ontwikkelingen en het beleid binnen jouw organisatie.
In deze module leer je alles over groepsdynamiek, teamcommunicatie en teamleren. Je gaat aan de slag met het analyseren van een groep: welke doelen hebben de deelnemers tijdens een veranderingsonderwerp? Hoe verloopt de interactie? Staan groepsleden welwillend ten opzichte van elkaar of juist niet? Je verdiept je in verschillende aspecten van gespreksvoering in jouw team. Je wordt uitgedaagd om op een bij jouw team passende wijze in gesprek te gaan met een toekomstgerichte focus en vanuit een houding van waardering en vertrouwen in elkaar. Je leert hoe je invulling geeft aan je rol als gesprekleider en wat dat betekent voor jouw communicatie.
In deze module ligt de nadruk op het proces van veranderen vanuit een heldere visie op onderwijsverbetering en onderwijskwaliteit. Je gaat aan de slag met het het ‘waarom’ van de onderwijsverbetering, ‘wat’ je gaat doen en ‘hoe’ je dit gaat doen. Je gaat een onderwijsverbetering op het gebied van je specialisatie ontwerpen. Dit betekent dat je basiskennis krijgt over het inzetten van veranderingen in de onderwijsorganisatie.
Deze module wordt in 3 varianten aangeboden. Je volgt de variant (a, b of c) die hoort bij je specialisatie.
a) Onderwijsverbetering op het gebied van sociaal-emotioneel leren (specialisatie gedrag)
b) Onderwijsverbetering: taalrekenbeleid (specialisatie leren)
c) Onderwijsverbetering: de begeleider binnen innoveren (specialisatie begeleiden)
Keuzemodules Gedrag, Leren en Begeleiden
Op basis van theoretische inzichten en opvattingen over sociale veiligheid in het onderwijs en het wettelijk kader daaromtrent, breng je de sociale veiligheidssituatie van jouw beroepspraktijk in kaart. Dit betreft sociale veiligheid in het algemeen en daarnaast specifiek agressie, pesten of radicalisering. Aan deze gemaakte analyse en een onderbouwde persoonlijke visie verbind je consequenties. Wie draagt op welke manier bij aan sociale veiligheid in jouw beroepspraktijk en wat is daarbij de eigen rol?
In deze mastermodule wordt geprobeerd een antwoord te vinden op de diversiteit in de ontwikkelbehoeften van leerlingen met ASS. Daarvoor moeten wij ASS eerst begrijpen vanuit de leerling (leerkracht en leerling kunnen beiden denken dat de leerling structuur nodig heeft, maar welke structuur daarin zullen we de leerling moeten volgen). Er wordt veel aandacht gegeven aan het in gesprek gaan met de leerling gezien het feit dat niet één kind met autisme dezelfde ondersteunings- , en ontwikkelbehoeften heeft. Vervolgens worden verschillende verklaringsmodellen gebruikt om vanuit onze denkwereld de ontwikkelingsstoornis te begrijpen. Daardoor kunnen wij beter begrip hebben voor de signaalfunctie van het gedrag van de leerling. De ondersteuning die we bieden is niet te vangen in methoden of modellen maar zal op maat moeten om zo een optimale ondersteuning en begeleiding te bieden. Communicatie met leerlingen met autisme is daarom essentieel en behoort tot de kern van de module. Hierdoor wordt professioneel handelen onderbouwd en versterkt en kunnen collega’s ondersteund worden in de beroepspraktijk. Het gebruik van beeldmateriaal om een analyse en communicatieplan te maken voor de student in gesprek met de leerling is verplicht. Onderwerpen die o.a. aan de orde komen zijn: DSM V, meisjes met autisme, leerpotentieel of intelligentie meten, ontwikkelbehoeften, verklaringsmodellen, aanpassingen in de communicatie en inclusie.
In deze mastermodule analyseer je wat nodig is om (hoog)begaafde leerlingen het onderwijs, de ondersteuning en de begeleiding te bieden, die hen helpt talenten optimaal te kunnen ontwikkelen. Je verdiept je in de verschillende wetenschappelijke opvattingen over hoogbegaafdheid en de ontwikkeling daarvan in de tijd. Je onderzoekt en gebruikt een aantal signaleringsinstrumenten voor (hoog)begaafdheid en doet suggesties hoe deze in de dagelijkse beroepspraktijk te implementeren. Vertrekkend vanuit een individuele leerling of een groepje leerlingen analyseer je de ondersteunings- en begeleidingsbehoeften en onderzoek je mogelijke barrières die deze leerlingen tegenkomen. Je formuleert (en zo mogelijk implementeert) vernieuwingen die helpen tegemoet te komen aan deze behoeften, c.q. helpen de barrières te slechten.
Binnen deze module analyseer en versterk je jouw professionele authenticiteit in denken en handelen met betrekking tot het begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen. Je verdiept je in de verscheidenheid van syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen en de mogelijke gevolgen daarvan voor het onderwijs. Vanuit een emancipatorische benadering toon je op welke wijze leerlingen met een beperking een stem krijgen in hun leer-en ontwikkelingsproces. Je onderzoekt binnen jouw beroepspraktijk vanuit welke visie en op welke wijze de betreffende leerlingen studiejaar 2023-2024 ondersteund worden bij het realiseren van hun ontwikkelingsperspectief. De school heeft hierin een centrale rol waarop je kritisch reflecteert.
In de onderwijs-werkomgeving zijn zowel leidinggevenden als leraren betrokken in een continu proces van innoveren. Innovaties, groot en klein, volgen elkaar snel op. Taken van leraren veranderen door nieuwe onderwijskundige inzichten (zoals gepersonaliseerd onderwijs), beleidswijzigingen (passend onderwijs / inclusief onderwijs) en technologische ontwikkelingen. In deze module gaan we op zoek naar de elementen van een ‘innovatieve en lerende cultuur’. Je wordt uitgenodigd om de mate daarvan in jouw organisatie in kaart te brengen. Daarbij verwerf je kennis over onderwijs-innovatieprocessen en het ontwerpen en (bege)leiden ervan. Welke wetenschappelijke inzichten en ervaringen geven zicht op het ‘hoe’? Het inspireren en betrekken van teamleden is een belangrijk aspect hierbij. Een onderdeel hierbij is het leren omgaan met ervaren weerstanden tijdens veranderingsprocessen. Je wordt uitgedaagd om, onderbouwd door relevante verandertheorie, een eigen innovatie te ontwerpen en (deels) uit te voeren. Waarbij innoveren en leren twee kanten van dezelfde medaille zijn.
Hoe kunnen we de school positioneren en werken aan toekomstgericht onderwijs? Het startpunt van deze module vormt de oriëntatie op (internationale) ontwikkelingen en de studiejaar 2023-2024
analyse van de mate waarin het onderwijs kan anticiperen op ontwikkelingen in zowel de omgeving van de school als de snel veranderende samenleving. Je signaleert trends en onderzoekt of, en hoe, dit vertaald en toegepast kan worden in de context en praktijk van jouw eigen schoolorganisatie. De interne- en externe omgevingsfactoren die hierin een rol spelen, worden inzichtelijk gemaakt en met behulp van een krachtenveld-analyse gecategoriseerd in de mate van 'druk' en 'invloed'. Je ontwikkelt scenario's en betrekt stakeholders, binnen en buiten de school, bij dit (keuze)proces om samen het onderwijs op je school toekomstbestendig te positioneren. Daarnaast onderzoek je de betekenis en het effect van 'druk' en 'invloed' op jouw rolneming als leidinggevende en je investeert in een
goede relatie met de (school)omgeving.
In deze mastermodule onderzoek je de belangrijkste kenmerken van de Nederlandse arbeidsmarkt en samenleving in de 21ste eeuw en welke competenties burgers nodig hebben om volwaardig en duurzaam te participeren en zo mogelijk een betaalde baan te verwerven. Je ontwikkelt een onderbouwde visie op het verbinden van het schoolse leren met het buitenschoolse leren, waaronder het leren op een stage- of werkplek. In deze onderbouwing maak je gebruik van internationale ontwikkelingen, inzichten en literatuur. Je ontwerpt een krachtige leeromgeving voor leerlingen of studenten waarin het leren op school en het leren op de stage- of werkplek elkaar beïnvloeden en versterken, zodat zij zo goed mogelijk voorbereid en ondersteund worden in hun transitie naar werk.
In deze mastermodule wordt verdieping gezocht op onderwerpen als visie op de brede ontwikkeling van het jonge kind, het begrijpen en beïnvloeden van de ontwikkeling en de transactionele aanpak bij specifieke onderwijsbehoeften. Het jonge kind is vooral een kind dat nieuwsgierig de uitdagingen van de hem omringende wereld wil onderzoeken en ontdekken. Het heeft interactie met de omringende wereld nodig om deze uitdaging op een betekenisvolle wijze vorm te geven. Het jonge kind ontwikkelt zich sprongsgewijs, in een eigen tempo en betrokkenheid is een belangrijk signaal met betrekking tot het leren.
Investeren in goed jonge kind “eigen” onderwijs waarbij rekening gehouden wordt met het verschil tussen input leren en ontdekkend leren is van belang. Vanuit de filosofie wordt gevraagd om perspectieven en afwegingen te overdenken om zo subjectvorming en socialisering te stimuleren. Dat roept nieuwe vragen op: Wat is dan goed onderwijs voor de komende generatie? Wat blijkt effectief te zijn? Wat leren wij jonge kinderen en wat vraagt dat van de professional?
Deze module richt zich op leraren en begeleiders die via spel willen ingaan op de onderwijsbehoeften van jonge kinderen die voor de ontwikkeling afhankelijk zijn van rijk spel. Er wordt verdieping geboden om kinderen die gestagneerd zijn weer in ontwikkeling te krijgen door aansluiten en spelbegeleiding. Dat doen we door theoretische onderbouwing te geven van spelanalyses en spelobservaties en vervolgens door als medespeler in de zone van de naaste ontwikkeling het spel te ondersteunen. Betekenisvol spel wordt gezien als de motor van de algehele ontwikkeling van kinderen. Het raakt vele ontwikkelingsgebieden zoals de motoriek, de cognitieve ontwikkeling, de taalontwikkeling, de emotionele ontwikkeling en de sociale ontwikkeling. Als spel stagneert, stagneert de ontwikkeling en vice versa. Het is dan ook van belang dat het verloop van de spelontwikkeling bekend is, zodat deze geobserveerd en geanalyseerd kan worden om vervolgens over te gaan tot
adequate interventies. De module is naast de theoretische onderbouwing praktisch van aard er wordt met eigen beeldmateriaal gewerkt voor de analyse en begeleiding van de casus. De module wordt derhalve alleen fysiek aangeboden.
In deze mastermodule ontwikkel je kennis rondom het begrip dyslexie. Vanuit nieuw verworven wetenschappelijke kennis en een kritisch onderzoekende houding maak je gerichte keuzes voor de onderwijspraktijk. Je werkt hierbij vanuit het handelingsgerichte perspectief en je bent in staat planmatig en handelingsgericht te onderzoeken, realistische studiejaar 2023-2024 doelen te formuleren en onderwijsbehoeften vast te stellen. Eveneens draag je bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begeleiding van leerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexie op schoolniveau.
In deze mastermodule wordt aandacht besteed aan de diagnostiek van rekenproblemen. Je doet onderzoek bij een individuele leerling en doorloopt daarbij de stappen van het handelingsgericht werken. Door middel van het voeren van een diagnostisch gesprek, waarbij je diverse methoden inzet, krijg je zicht op de onderwijsbehoeften van de leerling. Je begeleidt deze leerling in de vorm van het uitvoeren van een aantal interventies. Daarnaast formuleer je aanwijzingen voor de afstemming op (sub)groepsniveau.
In deze mastermodule onderzoek je het loopbaanleren van leerlingen of studenten. Je analyseert in hoeverre jouw school een ‘loopbaangerichte leeromgeving’ biedt door te onderzoeken op welke wijze jouw collega’s (mentoren, leerlingbegeleiders, studieloopbaanbegeleiders en trajectbegeleiders) loopbaanleren stimuleren, begeleiden en ondersteunen. Het doel daarbij is de leerling of student eigenaar te laten worden van het eigen leer- en keuzeproces. Je verdiept je in actueel, relevant en wetenschappelijk onderzoek en vertaalt dit, in nauwe samenwerking en afstemming met collega’s, naar verbetering en vernieuwing van je eigen onderwijspraktijk. Jouw persoonlijke visie op loopbaanleren onderbouw je met actuele wetenschappelijke inzichten. Je oefent loopbaangespreksvoering, zowel in de studentgroep als op je school. Zo bouw je aan je repertoire van begeleidingsmethodieken, -vormen en -materialen voor jouw eigen onderwijspraktijk.
In deze mastermodule onderzoek je de belangrijkste kenmerken van de Nederlandse arbeidsmarkt en samenleving in de 21e eeuw en welke competenties burgers nodig hebben om volwaardig en duurzaam te participeren en, zo mogelijk, een betaalde baan te verwerven. Je ontwikkelt een onderbouwde visie op het verbinden van het schoolse leren en het buitenschoolse leren, waaronder het leren op een stage- of werkplek. In deze onderbouwing maak je gebruik van internationale ontwikkelingen, inzichten en literatuur. Je ontwerpt een krachtige leeromgeving voor je leerlingen of studenten, waarin het leren op school en het leren op de stage- of werkplek elkaar beïnvloeden en versterken, zodat zij zo goed mogelijk voorbereid worden op en ondersteund worden in hun transitie naar werk.
Wil je je verder ontwikkelen in jouw vakgebied, maar niet direct een masteropleiding volgen? Dan zijn de mastermodules uit deze master geschikt voor je.
Onze mastermodules behandelen onderwerpen die actueel zijn en een grote relevantie hebben voor de ontwikkelingen in het werkveld en op jouw vakgebied.
Ook kun je het volgen van één of meer mastermodules zien als het proeven aan de master-opleiding Educational Needs. Je ervaart wat het betekent om te studeren op masterniveau. Als je vervolgens wilt instromen in de masteropleiding Educational Needs, dan bestaat de mogelijkheid om vrijstelling voor de gevolgde module(s) aan te vragen bij de examen-commissie. Je verspreidt op deze manier je studielast, zodat deze aansluit bij jouw werk- en privésituatie.
De modules bestaan uit het volgen van bijeenkomsten, zelfstudie en het maken van opdrachten in jouw praktijksituatie. Voorwaarde is dat je in het bezit bent van een hbo-getuigschrift of een bachelordiploma en dat je de praktijkopdrachten kunt uitvoeren in jouw organisatie.
De mastermodules worden aangeboden in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht. De kosten voor een module zijn € 695,- tot € 1390,- afhankelijk van de studielast.
Ben je enthousiast geworden en wil je meer informatie? Neem dan gerust contact met ons op: 088-4817888 of info-seminarium@hu.nl.
In deze mastermodule verdiep je je in de verschillende verklaringsmodellen die gebruikt worden om leerlingen met een autismespectrumstoornis (ASS) beter te begrijpen, te ondersteunen en te begeleiden: theory of mind, centrale coherentie, executieve functies en contextblindheid. Je verbindt theorie en praktijk met elkaar en kan betekenis geven aan het gedrag van de individuele leerling. Je onderbouwt en versterkt jouw professioneel handelen door het lezen van een biografie van een persoon met ASS en het maken van filmopnamen van een leerling met ASS uit de eigen beroepspraktijk. Je kiest en gebruikt een analyse-instrument waarmee je de mogelijkheden en beperkingen van een leerling met ASS in kaart brengt. Je betrekt de leerling bij dit proces en stemt met de leerling en andere betrokkenen af hoe tegemoet gekomen wordt aan de specifieke ondersteunings- en begeleidingsbehoeften van deze leerling. Je gebruikt de checklist ‘Autisme vriendelijke school,’ waarmee je de eigen school beoordeelt en je formuleert voorstellen voor verbetering.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
In deze mastermodule verdiep je je in onderwerpen zoals diversiteit, de betekenis hiervan voor de pedagogiek en jouw specifiek pedagogisch handelen als professional. Het constructenonderzoek vormt hiervoor de basis. Als we over diversiteit spreken bedoelen we het brede scala aan variabelen waarop mensen van elkaar kunnen verschillen. Te denken aan sociaal-economische achtergrond, etnische identiteit, raciale groep, de taal die men van huis uit spreekt, de mogelijkheden en beperkingen die iemand heeft, religie, seksuele oriëntatie, geslacht en neurologische diversiteit.
Dilemma's als het individu ten opzichte van het collectief, uniciteit ten opzichte van eenvormigheid en individuele verantwoordelijkheid ten opzichte van collectieve verantwoordelijkheid komen aan de orde. Deze module resulteert in een professioneel profiel waarin je op basis van verschillende theorieën rondom pedagogiek en diversiteit jouw eigen, inclusieve, specifieke onderwijskundige visie ontwikkelt. Deze visie stel je op aan de hand van onderbouwde, samenhangende, pedagogische gedachten met betrekking tot lerenden met specifieke onderwijsbehoeften.
De module kent een studielast van 140 uur.
Deze module is een echte aanrader als je nu al weet dat wilt instappen in de Masteropleiding.
Binnen deze module analyseer en versterk je jouw professionele authenticiteit in denken en handelen met betrekking tot het begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen. Je verdiept je in de verscheidenheid van syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen en de mogelijke gevolgen daarvan voor het onderwijs.
In deze mastermodule verdiep je je in de onderwerpen zoals interprofessioneel samenwerken, de positionering van de professional en Interprofessionele communicatie. Interprofessioneel samenwerken is een ‘waardegedreven’ werkwijze. Daarbij gaat het in essentie om de dialoog als fundament voor het ethisch handelen bij het bieden van ondersteuning, begeleiding en/of behandeling van lerenden met specifieke onderwijsbehoeften.
Je stelt een onderwijsverbeteringsplan op met een aantal vragen als vertrekpunt:
- Met welke bril zie, hoor en ervaar ik de omgeving en mijn praktijk?
- Wat is er nodig om een innovatie te realiseren?
- Hoe realiseer ik dat?
Je stelt een onderwijsverbeteringsplan op met een aantal vragen als vertrekpunt:
- Met welke bril zie, hoor en ervaar ik de omgeving en mijn praktijk?
- Wat is er nodig om een innovatie te realiseren?
- Hoe realiseer ik dat?
Je stelt een onderwijsverbeteringsplan op met een aantal vragen als vertrekpunt:
- Met welke bril zie, hoor en ervaar ik de omgeving en mijn praktijk?
- Wat is er nodig om een innovatie te realiseren?
- Hoe realiseer ik dat?
In deze mastermodule vormt het analyseren van kwantitatieve en/of kwalitatieve gegevens van jouw school het uitgangspunt. Je leert werken met gegevens die met betrouwbare en gevalideerde meetinstrumenten zijn verzameld. De situatie op je eigen school wordt vergeleken met wetenschappelijke bevindingen en conclusies uit rapporten van de onderwijsinspectie. De gekozen vraagstukken kunnen betrekking hebben op gedrag, leren en/of begeleiden.
Deze module kent een studielast van 280 uur.
Deze module richt zich op leraren en begeleiders die via spel willen ingaan op de onderwijsbehoeften van leerlingen. Je verdiept je, theoretisch en als medespeler, in de ontwikkeling van spel bij leerlingen. Spel wordt gezien als de motor van de algehele ontwikkeling van kinderen. Het raakt vele ontwikkelingsgebieden zoals de cognitieve ontwikkeling, de motoriek, de taalontwikkeling, de emotionele ontwikkeling en de sociale ontwikkeling.
In deze mastermodule vind je op basis van literatuuronderzoek een antwoord op een scherp omschreven vraag uit jouw praktijk. Je formuleert een gestructureerde vraag en gaat op zoek naar bewijs om deze vraag te beantwoorden. Vervolgens beoordeel je het bewijs kritisch, trek je conclusies en vertaal je de bevindingen naar jouw praktijksituatie.
Deze module wordt in drie varianten aangeboden. Je kiest één variant. Elke variant staat garant voor een studielast van 280 uur.
Kenniswerker: perspectieven op gedrag
In deze mastermodule is er, naast het (curatief) reageren op ongewenst gedrag van lerenden, aandacht voor verschillende niveaus van preventie. Gedrag ontstaat en bestaat altijd in een context.
Afhankelijk van het gekozen perspectief kan gedrag op verschillende wijzen betekenis krijgen. Gedrag wordt vanuit ontwikkelingspsychologisch, groepsdynamisch, filosofisch/ethisch, sociologisch en historisch perspectief belicht om het eigen handelen op school bewust te kunnen onderbouwen en waar nodig uit te breiden.
Kenniswerker: taalgericht onderwijs
In deze mastermodule staan visies op taalonderwijs centraal met als doel het taalbeleid op school te kunnen analyseren en te komen tot onderbouwde voorstellen ter verandering.
Verschillende taaldomeinen komen in onderlinge relatie aan bod:
- taalverwerving, taalontwikkeling en meertaligheid
- lezen: leesontwikkeling, vloeiend lezen, luisteren en begrijpend lezen
- schrijven en spellen
De taaldomeinen worden belicht op basis van wetenschappelijke kennis over didactiek, professioneel handelen, instructie (scaffolding), differentiatie en bevorderen van leerlingbetrokkenheid.
Deze module is een mooie stap naar de module Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie.
Kenniswerker: de begeleider binnen passend onderwijs
Als begeleider heb je een bijzondere positie met verschillende ondersteunende rollen en taken binnen de school van de toekomst. De invulling ervan hangt af van diverse factoren, zoals onderwijsvisie, schoolbeleid, wetgeving en de professionaliteit van collega's. In deze module ontwikkel je hierop je eigen visie en krijg je zicht op jouw mogelijkheden.
Het onderwijs wordt beïnvloed door vele partijen, waaronder de overheid, gemeenten, samenwerkingsverbanden, de Inspectie van het Onderwijs en ouders. Andersom beïnvloedt het onderwijs deze partijen ook. Denk aan demonstraties tegen werkdruk, het ontstaan van nieuwe onderwijsvormen en de ontwikkeling rond BSO's.
In de mastermodule 'de begeleider binnen passend onderwijs' krijg je een goed beeld van de eisen die aan een intern begeleider in het passend onderwijs (PO) of zorgcoördinator in het voortgezet onderwijs en het mbo gesteld kunnen worden en de positie van de begeleiding in de schoolorganisatie. Daarbij zijn twee componenten van belang: druk en invloed. Hoe ga je om met druk vanuit de omgeving, op lokaal, nationaal en internationaal niveau? Wie heeft invloed op de schoolomgeving en hoe kun je zelf je invloed aanwenden?
Onderwijs is een relationeel beroep, dat maakt professioneel handelen per definitie ingewikkeld en uitdagend. De gedragsproblemen kunnen zo complex zijn dat je als professional twijfelt aan je eigen competenties en aan de begeleidingsmogelijkheden van jouw school. Juist dan komt het er op aan vanuit gezamenlijkheid te werken. Door het formuleren van ondersteuningsbehoeften van alle betrokkenen, het delen van kennis en good practices en het in dialoog gaan over complexe situaties, wordt er in deze mastermodule gewerkt aan bewustwording en uitbreiding van de eigen mogelijkheden en die van de school.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
Op basis van theoretische inzichten en opvattingen over sociale veiligheid in het onderwijs en het wettelijk kader daaromtrent, breng je de sociale veiligheidssituatie van jouw beroepspraktijk in kaart. Dit betreft sociale veiligheid in het algemeen en daarnaast specifiek agressie, pesten of radicalisering. Aan deze gemaakte analyse en een onderbouwde persoonlijke visie verbind je consequenties. Wie draagt op welke manier bij aan sociale veiligheid in jouw beroepspraktijk en wat is daarbij de eigen rol?
Deze module kent een studielast van 140 uur.
Deze mastermodule geeft inzicht in de ontwikkeling van gecijferdheid van leerlingen en in de wijze waarop het onderwijs daarop afgestemd kan worden in de diverse onderwijsvormen. Bij dit onderwerp ligt de nadruk op het onderwijsaanbod binnen de groep, waarbij rekenprocessen voor kinderen die zich niet vanzelfsprekend ontwikkelen een rol spelen. Behalve aandacht voor differentiatie komen de lesopzet, middelen, activiteiten en instructie ter sprake. Differentiatiemodellen binnen het realistisch rekenen worden bestudeerd en er is aandacht voor het diagnosticerend onderwijzen bij individuele kinderen binnen de groep. De student denkt proactief mee over een uitdagend rekenwiskundig leerlandschap.
Deze module kent een studielast van 140 uur en is een mooie inleiding op de module 'Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie.'
Begeleid jij gesprekken met teams op je werk? Of zie je soms bijeenkomsten escaleren en wil je op een slimme manier ingrijpen?
In deze module leer je alles over groepsdynamiek, teamcommunicatie en teamleren. Je gaat aan de slag met het analyseren van een groep: welke doelen hebben de deelnemers tijdens een veranderingsonderwerp? Hoe verloopt de interactie? Staan groepsleden welwillend ten opzichte van elkaar of juist niet? Je verdiept je in verschillende aspecten van gespreksvoering in jouw team. Je wordt uitgedaagd om op een bij uw team passende wijze in gesprek te gaan met een toekomstgerichte focus en vanuit een houding van waardering en vertrouwen in elkaar. Je leert hoe je invulling geeft aan je rol als gespreksleider en wat dat betekent voor jouw communicatie.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
In deze mastermodule verdiep je je in onderwerpen zoals visie op de brede ontwikkeling van het jonge kind, het begrijpen en beïnvloeden van de ontwikkeling en de transactionele aanpak bij specifieke onderwijsbehoeften.
Het jonge kind is vooral een kind dat nieuwsgierig de uitdagingen van de hem omringende wereld wil onderzoeken en ontdekken. Het heeft de omringende wereld nodig om deze uitdaging op een betekenisvolle wijze vorm te geven. Het ontwikkelt zich sprongsgewijs en in een eigen tempo. Hoe de omringende wereld op het jonge kind reageert vormt de basis voor het ontwikkelen, spelen en leren van dit kind. Investeren in goede educatie en onderwijs voor jonge kinderen is van zeer groot belang. Vanuit de filosofie wordt gevraagd om afwegingen die we maken te overdenken. Het roept nieuwe vragen op: Wat is dan goed onderwijs voor de komende generatie? Wat blijkt effectief te zijn? Hoe leren jonge kinderen en wat vraagt dat van de leraar, de professional?
De module kent een studielast van 140 uur. Deze module is een mooie voorloper van de modules 'Spelregistratie en speldiagnostiek' en 'Speltechnieken en (groeps)spelbegeleiding.'
In deze mastermodule ontwikkel je kennis rondom het begrip dyslexie. Vanuit nieuw verworven wetenschappelijke kennis en kritisch onderzoekende houding maak je gerichte keuzes voor de onderwijspraktijk. Je werkt hierbij vanuit het handelingsgerichte perspectief en je bent in staat planmatig en handelingsgericht te onderzoeken, realistische doelen te formuleren en onderwijsbehoeften vast te stellen. Eveneens draag je bij aan het verbeteren van het onderwijs en de begeleiding van leerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexie op schoolniveau.
Deze module kent een studielast van 140 uur en is een logisch vervolg op de module 'Kenniswerker: taalgericht onderwijs.'
In deze mastermodule wordt aandacht besteed aan de diagnostiek van rekenproblemen. Je doet onderzoek bij een individuele leerling en doorloopt daarbij de stappen van het handelingsgericht werken. Door middel van het voeren van een diagnostisch gesprek, waarbij je diverse methoden inzet, krijg je zicht op de onderwijsbehoeften van de leerling. Je begeleidt deze leerling in de vorm
van het uitvoeren van een aantal interventies. Daarnaast formuleer je aanwijzingen voor de afstemming op (sub)groepsniveau.
Deze module kent een studielast van 140 uur en is een logisch vervolg op de module 'Rekenwiskunde.'
In deze mastermodule analyseer je wat nodig is om (hoog)begaafde leerlingen het onderwijs, de ondersteuning en de begeleiding te bieden, zodat zij hun talenten optimaal kunnen ontwikkelen. Je verdiept je in de verschillende wetenschappelijke opvattingen over hoogbegaafdheid en hun ontwikkeling in de tijd. Je maakt duidelijk wat de betekenis hiervan is voor jouw denken en handelen in jouw beroepspraktijk. Je analyseert hoe jouw school inspeelt op en omgaat met leerlingen die (hoog)begaafd zijn, vanuit welke visie zij dat doet en welke verbeteringen mogelijk zijn. Je kunt onderbouwen waaraan ‘goed verrijkingsonderwijs’ moet voldoen. Je onderzoekt en gebruikt een aantal signaleringsinstrumenten voor (hoog)begaafdheid en doet suggesties hoe deze in de dagelijkse beroepspraktijk te implementeren. Vertrekkend vanuit een individuele leerlingen of een groepje leerlingen analyseer je de ondersteunings- en begeleidingsbehoeften, onderzoek je mogelijke barrières die deze leerlingen tegenkomen en formuleer, en zo mogelijk implementeer, je vernieuwingen die helpen tegemoet te komen aan deze behoeften, c.q. helpen de barrières te slechten.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
Tijdens de module staat het loopbaanleren van leerlingen centraal. Daarbij kijk je naar de verschillende mogelijkheden om de keuzebekwaamheid van de jongeren te verhogen, zodat ze goed zijn toegerust om zelf goede keuzes te maken.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
De mastermodule Perspectieven op beroepsonderwijs geeft jou de kennis en vaardigheden die je nodig hebt om jouw leerlingen klaar te stomen voor de banenmarkt en hun eerste baan. Je leert de lessen op school, het lopen van een stage en "echt werk" optimaal te verbinden, waardoor je leerlingen soepel over kunnen stappen van de ene in de andere fase.
Deze module kent een studielast van 140 uur.
Lesdagen en -tijden 2023-2024
Lesplaats | Lestijden | Specialisaties |
Utrecht dag, om de week | Dinsdag 09.00-16.00 uur | Gedrag |
Utrecht avond, wekelijks | Donderdag 17.30-21.00 uur | Gedrag en Begeleiden |
Amsterdam, wekelijks | Donderdag 17.15-20.45 uur | Gedrag en Begeleiden |
Den Haag, wekelijks | Donderdag 17.30-21.00 uur | Gedrag en Begeleiden |
Online variant | Lestijden | Specialisaties |
Woensdag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Donderdag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Online variant | Lestijden | Specialisaties |
Woensdag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties* |
* Elke specialisatie kan alleen worden aangeboden als er voor de desbetreffende locatie en/of lesmoment voldoende inschrijvingen zijn.
Lesplaats | Lestijden | Specialisaties |
Utrecht dag, om de week | Donderdag 09.00-16.00 uur | Gedrag en Begeleiden |
Utrecht avond, wekelijks | Dinsdag 17.3021.00 uur | Alle specialisaties |
Amsterdam, wekelijks | Dinsdag 17.15-20.45 uur | Gedrag en Begeleiden |
Den Haag/Rotterdam, wekelijks | Woensdag 17.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Online variant | Lestijden | Specialisaties |
Maandag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Donderdag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Online variant | Lestijden | Specialisaties |
Woensdag | 19.30-21.00 uur | Alle specialisaties |
Overige bijeenkomsten | Waar | Wanneer |
Keuzemodullen | Online/Utrecht | Drie zaterdagen 10.00-14.00 uur |
Inspiratiedagen | Utrecht | Drie zaterdagen 10.00-16.00 uur |
Keuzemodulen
- Twee keuzemodulen in 2e jaar van je opleiding
- Indien er plaats is, kan ook door eerstejaars worden ingeschreven
- Veel keuzemodulen zowel online als op locatie Utrecht
Inspiratiedagen
- Drie keer per jaar in Utrecht
- Niet verplicht, wel inspirerend
- Voor studenten op grote afstand: online stream indien programma zich daarvoor leent
De Educational Needs docenten
De docenten van de Master Educational Needs hebben (actieve) praktijkervaring en minimaal een HBO master. Enkele docenten stellen zich kort voor.
Dr. Kees van Overveld
Hogeschooldocent
Dr. Kees van Overveld is gepromoveerd gedragsspecialist en werkt ruim 30 jaar in het onderwijs. Hij heeft ervaring als leraar, interne begeleider, hogeschool(hoofd)docent, onderzoeker en onderwijsbegeleider.
Ria Goedhart MEd
Hogeschooldocent
Ria Goedhart heeft ruime ervaring als leraar speciaal basisonderwijs en ambulant begeleider. Momenteel bereidt zij een promotieonderzoek voor rondom ouderbetrokkenheid bij onderwijs aan nieuwkomers.
Marijke Plender, MSc
Hogeschooldocent
Met een achtergrond in Pedagogiek en Culturele Antropologie ligt de ervaring van Marijke Plender in de jeugdcultuur en het werken met risicojongeren. Zo heeft zij ervaring in het werken met delinquente jongeren, vroegtijdig schoolverlaters, in de jeugdbescherming en op het Mbo. Haar doel is en was nog steeds om de positie van jongeren te verbeteren en hen te begeleiden naar een kansrijke(re) toekomst.
Marijke is werkzaam als ontwikkelaar en docent bij de specialisatie Gedrag. Met haar vlotte manier van lesgeven en haar passie voor de risicojeugd, wil zij zich bij de master Educational Needs met name hardmaken voor de Mbo doelgroep. Je kunt haar dan ook treffen bij de module Coachen en Begeleiden in het Mbo, die zij ontwikkeld heeft.
Meer weten over deze opleiding?
Binnen de opleiding studeer je flexibel. Gemiddeld is er een bijeenkomst per week op de leslocatie van jouw keuze en daarnaast studeer je in je eigen tijd en voer je (onderzoeks)- opdrachten uit in de praktijk. In de Online master is het aantal fysieke bijeenkomsten beperkt tot vier dagen per jaar en studeer je verder gewoon vanuit huis. Samen met je studieloopbaan-begeleider bepaal je jouw eigen studietempo, de volgorde van modules en je toets-momenten. Bij de start van de opleiding bepaal je samen met je studieloopbaanbegeleider hoe je examenpakket eruit gaat zien. Zo kun je je studie afstemmen op je interesses, ambities en je werk- en privésituatie.
Tijdens de deeltijdopleiding Master Educational Needs leer je niet alleen in de klas en individueel, maar ook in de praktijk, in leerteams en via een digitale leeromgeving. Deze gevarieerde manier van onderwijs zorgt voor een verdieping van de lesstof en van het contact tussen studenten en docenten.
In Nederland zijn er twee vormen van collegegeld: het wettelijke collegegeld (lager tarief) en het instellingscollegegeld (hoger tarief). In welke categorie je valt, is afhankelijk van je persoonlijke situatie. Met de handige collegegeldmeter van Hogeschool Utrecht zie je binnen enkele minuten welk tarief voor jou geldt.
Deze opleiding is geaccrediteerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO).
"De verbinding tussen studenten en de beroepspraktijk vinden we heel belangrijk. Daarom organiseren we elk jaar enkele inspiratiedagen."
Ginny VlieksCoördinator Master Educational Needs
"Onze opleiding is erg praktijkgericht. We zoeken dan ook zoveel mogelijk de verbinding met het werkveld. Onlangs organiseerde het Instituut voor Onderwijs & Orthopedagogiek een inspiratiedag voor eerstejaarsstudenten, werkplekbegeleiders en andere geïnteresseerden, met als doel kennismaken en elkaar inspireren. Er werden diverse lezingen en workshops gegeven. Door studenten, maar ook door externe onderwijsadviseurs en docenten. Daarbij kwamen veel boeiende en actuele onderwerpen aan bod, zoals diversiteit, Person Centered Planning, bildung, leren in teams, digital storytelling en wetenschapsfilosofie. Onderwerpen die bij de Master Educational Needs een belangrijke rol spelen. De inzichten die werden gepresenteerd tijdens de lezingen, konden direct worden uitgediept in één van de workshops. We kijken terug op een zeer geslaagde dag, die zeker voor herhaling vatbaar is."
"Tijdens het volgen van de modules heb ik geleerd om wetenschappelijke onderzoeken te gebruiken om objectief te leren kijken naar gedrag van leerlingen"
Rijan van GeeneOud-student
Tijdens het volgen van de modules, het verwerken van opdrachten, het werken in de leerteams en het opzetten en uitvoeren van mijn praktijkgericht onderzoek heb ik geleerd om wetenschappelijke onderzoeken te gebruiken om objectief te leren kijken naar gedrag van leerlingen. Naast het doen, hang ik nu regelmatig “boven” de leerling, om de juiste interventies te kunnen uitvoeren.
Er zijn geen leerlingen met gedragsproblemen; een leerling laat moeilijk verstaanbaar gedrag zien. Hiermee leggen wij de schuld niet bij de leerling, maar bij ons zelf.
"Het kritisch kijken naar mijn eigen kwaliteiten als lesgevende loopt als een rode draad door alle modules heen"
Paula BonefaasOud-student
De master bestaat uit acht modules en het praktijkgericht onderzoek. Je mag de modules invullen naar je eigen onderwijsbehoeften. Zo heb ik de module Hoogbegaafdheid gevolgd, en heb ik me ook bij de modules Communicatie, Autisme, Gecijferdheid en Dyscalculie kunnen richten op hoogbegaafdheid.
Het kritisch kijken naar mijn eigen kwaliteiten als lesgevende loopt als een rode draad door alle modules heen. Verder zijn terugkerende thema’s: het begeleiden van leerlingen en collega’s en het kritisch kijken naar de organisatie.
De opleidingsdocenten ondersteunen en stimuleren alle studenten op een manier die bij hen past, zodat iedereen tot een masterwaardig niveau komt. Ik heb de docenten als zeer deskundig ervaren. Ze zijn zeer gebrand op wetenschappelijke onderbouwing, en kunnen zelf dan ook over van alles en nog wat wetenschappelijke artikelen aanhalen. Dit prikkelde mij en mijn medestudenten om ook op een hoger niveau te gaan functioneren.