Broos herstel bedrijfsresultaten kleine ondernemers overschaduwd door prijsstijgingen

De nettomarges nemen toe, het ondernemersloon stijgt en de stress onder ondernemers daalt naar een gemiddeld niveau. Reden voor optimisme, zou je zeggen. Toch gooien de hoge prijzen – met name die van energie – roet in het eten. Deze kunnen door het overgrote deel van 59 procent van de ondernemers niet of slechts ten dele worden doorberekend. Daarnaast heeft 57 procent van de ondernemers last van een verstoorde aanvoer of afzet van diensten of producten. Tel hierbij op dat 53 procent van de ondernemers onvoldoende is berekend op financiële tegenvallers en het beeld voor het verdere verloop van 2022 is weinig rooskleurig.

Deze aspecten schaden het voortbestaan van veel ondernemingen. De verwachting om rekeningen sneller te betalen is in het derde kwartaal sterk gedaald. Ook blijft het aantal technisch faillissementen hoog met 28 procent. En hoewel de ondernemerslonen stegen in het tweede kwartaal, verdiende slechts 43 procent van de ondernemers meer dan het minimumloon en zat 33 procent zelfs onder het bijstandsniveau. Hierdoor zijn er nog steeds veel opheffingen te verwachten. Dit aantal bleef in het tweede kwartaal constant met 6,6 procent, met als absolute uitschieters de horeca (15 procent) en de culturele sector (9 procent).

In het onderzoek was er speciale aandacht voor het financiële overzicht van ondernemers, zowel zakelijk als privé. Hoewel het merendeel vindt dat zij goed zicht hebben op hun vaste lasten – en ook een betere betalingsdiscipline laten zien – ontbreekt het bij een derde aan overzicht door te weinig aandacht voor de zakelijke boekhouding. Meer dan de helft ziet financiële tekorten niet aankomen en handelt er te laat naar. Ook is gekeken naar de invloed van life events – ingrijpende gebeurtenissen in het leven – op de bedrijfsresultaten. Hieruit blijkt dat gezondheidsklachten met 30 procent verreweg het vaakst voorkomen en de meeste invloed uitoefenen op de omzet.  

De cijfers stemmen niet optimistisch. En daarom komt het rapport ook met aanbevelingen voor verbetering voor het kleinbedrijf. Zo is er op de eerste plaats behoefte aan extra kapitaal. “Die is nog nooit zo hoog geweest in onze metingen”, stelt Lex van Teeffelen, lector van het lectoraat Financieel-Economische Innovatie. “Toegang tot kapitaal is van levensbelang. Er zal door vrijwel elke sector geïnvesteerd moeten worden in groene energieopwekking of het verlagen van het energiegebruik.” Verder wordt gepleit voor een aflossingspauze voor levensvatbare bedrijven, zodat meer geld vrijkomt voor onvoorziene kosten en de continuïteit verbetert. Ten derde beveelt het rapport aan een opheffingsfonds op te richten, waarmee ondernemers via een langlopende lening hun schuldeisers kunnen aflossen. En tot slot: ondernemers zullen blijvend in gesprek moeten over de levensvatbaarheid van hun bedrijf, waarin het óók moet gaan over de mogelijkheden voor inkomenssteun vanuit de gemeente (BBZ) en omscholing naar beter betaalde banen.

Dit is de zevende publicatie van de Kleinbedrijf Index, een gezamenlijk initiatief van Qredits, ONL voor ondernemers en  Hogeschool Utrecht. Cultuur+Ondernemen is partner van de Kleinbedrijf Index. Ondernemers zonder personeel en kleinbedrijf ondernemers vertegenwoordigen 95,5 procent van alle ondernemers in Nederland. Samen zorgen zij voor bijna een kwart van alle bedrijfswinsten en een derde van de werkgelegenheid in Nederland. Als barometer voor deze onderbelichte groep is deze index ontwikkeld, waarvan de uitkomsten vier keer per jaar worden gepubliceerd.

Meer weten?
Het rapport KleinBedrijfIndex Q2 2022 is digitaal beschikbaar op ResearchGate.