Lectoraat Netwerken voor Transities

In deze onderzoekslijn staat samenwerking centraal: hoe werken partijen uit bestaande systemen (zoals overheden) samen met vernieuwers (zoals burgerinitiatieven of sociale ondernemingen) aan grote maatschappelijke veranderingen? We kijken zowel naar hoe nieuwe ideeën en werkwijzen ontstaan (innoveren), als naar hoe verouderde structuren worden losgelaten (exnoveren). We onderzoeken de rol van verschillende actoren, de manier van samenwerken en de conflicten die hierin spelen, én de tussenpersonen (intermediairs) die een brug proberen te slaan. We vergelijken samenwerking in duurzaamheidstransities met samenwerking in sociale transities, zoals in wijken.

In deze onderzoekslijn draait het om leren en kennis delen binnen netwerken die aan maatschappelijke transities werken. Hoe leer je samen op een manier die ruimte biedt voor reflectie en het loslaten van oude patronen? We onderzoeken de rol van vertrouwen, van kunst als middel om te leren en samenwerken, en van mensen met ervaringskennis. Ook hier kijken we naar het verschil tussen leerprocessen in duurzaamheidstransities en sociale transities. Kennisinstellingen zoals hogescholen spelen een belangrijke rol in deze leerprocessen.

In deze onderzoekslijn onderzoeken we wat samenwerken en leren daadwerkelijk opleveren voor transities. Hoe leiden deze processen tot echte, blijvende verbetering? Denk aan nieuwe instituties, aangepaste wet- en regelgeving, veranderde gewoonten of nieuwe manieren van organiseren. We kijken hoe vernieuwende samenwerkingen tussen gevestigde en nieuwe partijen succesvol kunnen opschalen en impact maken. Daarbij onderzoeken we ook welke vormen van opschaling werken in verschillende domeinen, zoals duurzaamheid of het sociale domein, en hoe betrokkenen bepalen wat waardevolle resultaten zijn.