Studenten maken met AI-app het werk van ‘Zwerfinator’ Dirk een stuk lichter

Dirk Groot ontdoet al zo’n tien jaar de straten van zwerfafval. Met zijn grijptang raapt hij het op, hij maakt er een foto van en gooit het in de afvalzak. Aan de hand van de foto’s legt hij vast waar en wanneer het is gevonden, wat het product is, van welk materiaal en van welk merk. Zo verzamelt hij behalve afval ook een schat aan informatie. Op basis daarvan hebben gemeenten hun afvalbeleid aangepast en producenten hun verpakkingen. Bewerkelijk is het wel. Vaak zit de oud-IT’er tot diep in de nacht data in te voeren. Dat moet handiger kunnen, dacht hij.

Zwerfinator Dirk ging langs bij de Innovatiedag van Capgemini en raakte er in gesprek met onder andere managing consultant Luc Baardman: “Wij helpen graag maatschappelijk relevante problemen op te lossen met de inzet van data en technologie. Dirks vraag paste dus goed bij ons. Hij had eigenlijk een digitale versie van zichzelf nodig. Om zijn werk efficiënter te maken én minder persoonsgebonden. Een geautomatiseerde, digitale oplossing stelt andere mensen in staat zich bij Dirks initiatief aan te sluiten. En uiteindelijk zal hij ooit een succesvolle opvolger nodig hebben.”

Luc vertelde Dirk over de samenwerking met Hogeschool Utrecht en de mogelijke inzet van een studententeam. “Zo is het begonnen.” Joost Vanstreels, docent bij de specialisatie AI van de HU-opleiding HBO-ICT, legde het project voor aan tweedejaars AI-studenten. Een projectgroep van vier studenten besloot de uitdaging aan te gaan. Een van die studenten is Roan Gaasbeek. “Allereerst ontvingen we vijfhonderdduizend foto’s van afval, verzameld door Dirk. Met AI-modellen zijn we op zoek gegaan naar patronen in deze data. We hebben vervolgens de beste modellen voor identificatie geselecteerd en zijn die toen gaan trainen. Een flinke klus, we hebben de computers dagenlang laten draaien. In die tijd hebben we ook nog een dashboard gebouwd, waarmee gebruikers foto’s kunnen uploaden en resultaten uit het model kunnen verifiëren.”

Na wat tweaks van Capgemini ligt er nu een compleet, bruikbaar product: de Litterlens. Met behulp van AI interpreteert deze app automatisch data uit de foto’s, om deze vervolgens toe te voegen aan de databank. Docent Joost: “Het gebeurt best vaak dat het eindproduct dat onze studenten leveren, echt wordt gebruikt. Maar dat het zó succesvol wordt toegepast in de praktijk, dat is wel zeldzaam. En niet elk project komt in de krant!”  Luc: “Ik ben heel blij met hoe de studenten dit hebben aangepakt. Hoe ze afwegingen hebben gemaakt en in korte tijd tot een werkend concept zijn gekomen.”

De studenten hebben veel geleerd van Dirk Groot, maar ze konden ook zelf Dirk wat leren. Student Yula Sun: “Niet alle foto’s bleken bruikbaar. Soms leidde de achtergrond erg af, blokkeerde de afvalknijper het beeld of was het afval te klein. We hebben Dirk feedback gegeven, nu weet hij beter waar hij op moet letten bij het maken van zijn foto’s.” Maar de Zwerfinator kan verder gewoon zijn werkmethode behouden, benadrukt medestudent Yujian Jiang. “We vonden het belangrijk dat wij zijn methode volgen, en niet andersom. Dirk kan met de Litterlens gewoon blijven werken zoals hij altijd al deed. Maar dan sneller, en met meer mensen tegelijk!”

De studenten zijn ook nog zelf met de Zwerfinator op stap geweest, bij de hogeschool voor de deur. Ze zouden al rapend een heel stuk over de campus gaan lopen, maar kwamen nauwelijks vooruit. Yujian: “Er lag zo veel zwerfafval, dat was wel schrijnend.” Het werk voor de Zwerfinator is dus nog lang niet gedaan. Luc: “De missie is nog niet voltooid; we zouden zijn manier van werken het liefst op grotere schaal toepassen. Wij zorgen daarbij wel voor de technische kant, met de hulp van deze studenten.”

Weten wat de HU nog meer doet voor een duurzame wereld? Meld je aan voor Dag van de Duurzaamheid