‘Buiten gebeurt het!’ laat studenten leren in en van de natuur

In december 2021 was de nasleep van corona nog sterk voelbaar, vertelt Nanda. “Ik had de behoefte naar buiten te gaan, achter de laptop vandaan en dacht: dat moeten onze studenten toch óók hebben. Met hun psychisch welzijn is het momenteel niet goed gesteld. Ik ben toen gaan nadenken over een programma rond de waarde van de natuur en de invloed die het op ons heeft. Klimaatverandering, het stikstofprobleem, overconsumptie: er zijn allerlei maatschappelijke vraagstukken die gerelateerd kunnen worden aan onze verstoorde relatie met de natuur. En er is onderzoek dat laat zien dat meer natuurbewustzijn leidt tot een betere zorg voor de natuur en de planeet. Alle reden dus om een buitenlesprogramma te starten. Een programma dat onze relatie met de natuur verkent, dat bijdraagt aan het welzijn én aan het opleiden van studenten, tot betere professionals en change agents.” 

Zo is ‘Buiten gebeurt het!’ ontstaan, een honourscursus die openstaat voor alle HU-studenten. Ze gaan op pad met verschillende docenten van de HU en experts uit het werkveld. Er zijn lessen over biomimicry, over biodiversiteit, er zijn wandelingen en workshops. Ook gaan de studenten een keer een heel etmaal de natuur in, inclusief kamperen.

De eerste editie van ‘Buiten gebeurt het!’ trok een brede groep studenten: van pedagogiek, een lerarenopleiding, Communication & Multimedia Design (CMD), chemische technologie… Maar ook los van hun studie waren de verschillen groot, vertelt Nanda. “Toen we gingen kamperen kwam één student met rugzak, slaapzak en bergschoenen, haar tent stond in een oogwenk. Een ander woont nog maar een paar jaar in Nederland en kent de Nederlandse natuur dus ook nog amper. Zij had ook nog nooit gekampeerd, dus voor haar was alles nieuw. Die diversiteit is leuk en waardevol.” Pedagogiekstudent en deelnemer Dieuwke Vis beaamt dat: “Doordat je een andere achtergrond hebt en andere ervaringen, kan je meer van elkaar leren. Wat mij betreft, zou er veel meer onderwijs buiten gegeven mogen worden. Het is verrijkend.”

Ervaren kampeerder of stadsmens, iedereen kan wat leren van de natuur, stelt Nanda. “Dieuwke keek bijvoorbeeld wat het zou kunnen opleveren om met kinderen naar buiten te gaan. Een CMD-student kijkt meer met de bril: hoe kan de natuur mij inspireren? In de cursus proberen we het hele palet aan te bieden, zodat iedereen zich op een eigen manier met de natuur kan verbinden.” Dat leidde tot uiteenlopende eindproducten. Dieuwke ontwierp een bijzondere speurtocht. Jelmer Nijdam, student chemische technologie, hield een minicollege: “Net als in het lab kunnen in de natuur kleine dingen grote gevolgen hebben. Zo kan een wandeling je stress helpen verlagen en blijken mensen die buiten wonen minder vaak last te hebben van allergieën”, vertelt hij. CMD-student Elin Vergeer ontwierp een wandeling, ‘Kijk niet waar je loopt’, langs allerlei in de natuur geplaatste spiegels die je letterlijk een ander perspectief bieden. Ook zij is enthousiast over de cursus - maar “als ik had geweten dat we bij het kamperen om half zes op moesten om te gaan dauwtrappen, had ik me niet aangemeld!”, vertelt ze lachend.

Hoe divers de opbrengsten van de studenten ook zijn, ze lijken een gemene deler te hebben: met een andere blik naar de omgeving leren kijken. En béter leren kijken, stelt Nanda. “Zo zei een student: ‘Voor mijn gevoel was de natuur altijd heel ver weg. Inmiddels zie ik dat de natuur overal is.’ Dat zijn belangrijke ervaringen voor je persoonlijke ontwikkeling. En die persoonlijke ontwikkeling bepaalt mede hoe jij later bent als professional.”

‘Buiten gebeurt het!’ krijgt een vervolg. Voor geïnteresseerden heeft Nanda een waarschuwing: de volgende loopt van september tot november. Dus die wordt wél wat frisser!”