Avatar geeft reisinformatie in Nederlandse Gebarentaal
Omroepberichten zoals die van de Nederlandse Spoorwegen (NS) zijn een goede manier om in één keer een grote groep mensen te bereiken met voor hen relevante informatie. Maar wat als je doof bent? Onderzoekers van Hogeschool Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Radboud Universiteit en het Nederlands Gebarencentrum hebben – samen met de afdeling Toegankelijkheid van de NS – gewerkt aan een systeem dat omroepberichten weergeeft in Nederlandse Gebarentaal door middel van een avatar. Er is nu een eerste prototype.
Het gaat om een vertaalsysteem dat reisinformatie uit het Nederlands vertaalt naar de Nederlandse Gebarentaal (NGT), en die vertalingen vervolgens visualiseert met een avatar (een animatiefiguur). Bekijk hier de demo van het prototype.
Voorspelbaar
‘Dove treinreizigers missen soms cruciale reisinformatie omdat zij de gesproken omroepberichten in de trein en op het station niet kunnen volgen’, zegt Richard Cokart, onderzoeker aan het Nederlands Gebarencentrum en zelf doof. ‘Het aanbieden van in geschreven Nederlands is niet altijd voldoende. Voor de meeste dove mensen is Nederlands een tweede taal. Een geschreven vorm is dan niet altijd makkelijk te begrijpen, zeker niet als het om complexe berichten gaat. Om reisinformatie voor alle dove mensen volledig toegankelijk te maken, moet deze informatie worden gecommuniceerd in NGT, hun moedertaal’, bepleit Cokart.
Uit onderzoek bleek dat oplossingen zoals het inzetten van tolken NGT-NL op de stations, of vooraf opgenomen video’s onpraktisch of niet haalbaar waren. ‘Met een virtuele gebarentaal-avatar is het wel mogelijk om op grote schaal consistente en makkelijk aan te passen vertalingen te produceren’, vertelt Maartje de Meulder, onderzoeker bij het lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie en ook doof. ‘Doordat de omroepberichten erg op elkaar lijken en voorspelbaar zijn, is dat relatief makkelijk.’ Voor de ontwikkeling van een goede gebarentaalavatar hebben experts in gebarentaal, Deaf Studies, taaltechnologie, en avatartechnologie de handen ineengeslagen. Gebaren en ook de bewegingen van de mond, het gezicht en het hoofd worden omgezet in computercodes, en met deze codes kan vervolgens de avatar bestuurd worden.
Toepassing in de praktijk
Het prototype is een eerste, belangrijke stap, maar kan nog niet direct gebruikt worden. Roelofsen: ‘Het begin is er, maar er moet nog heel veel verbeterd worden op technisch vlak. Daarnaast moet onderzocht worden op welke manier de avatar het beste toegepast kan worden in de praktijk. We hopen dat de avatar in de toekomst echt van meerwaarde zal zijn voor dove treinreizigers, en ook mee zal helpen om de zichtbaarheid van de Nederlandse Gebarentaal te vergroten.’