Koninklijke onderscheiding voor Marieke Schuurmans

Als slotstuk van haar afscheidsrede, ontving lector Ouderenzorg prof. dr. Marieke Schuurmans de onderscheiding van Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Zij ontving deze onderscheiding omdat zij zich als hoogleraar verplegingswetenschappen aan de Universiteit Utrecht en als lector Ouderenzorg bij de Hogeschool Utrecht bijzonder heeft ingezet. Op regionaal, nationaal en internationaal niveau heeft zij veel betekend voor de (verpleeg)zorg, het praktijkgerichte en wetenschappelijke onderzoek en het onderwijs van de zorg. De onderscheiding werd haar uitgereikt door burgemeester Jan van Zanen.
Burgemeester Jan van Zanen rijkt onderscheiding uit aan Marieke Schuurmans

Prof. dr. Marieke Schuurmans heeft gedurende haar carrière in uiteenlopende functies gewerkt bij Hogeschool Utrecht en het UMC Utrecht. Hierdoor kon zij heel goed beoordelen of de opleidingen voor de zorg in Nederland pasten bij de behoefte in de praktijk. En ze kon zo uitstekend bepalen wat goed praktijkgericht onderzoek was. Haar onderzoeksinteresse ligt op het terrein van de relatie tussen ziekte en dagelijks functioneren van patiënten, met name ouderen met meerdere chronische aandoeningen waarmee zij de samenwerking nadrukkelijk opzoekt en stimuleert. “Wassen, ondersteunen bij eten en drinken. Daar hoef je volgens de heersende gedachte geen verpleegkundige voor te zijn. Maar ouderen vragen juist zorg waarvoor heel veel kennis nodig is. Waarbij een verpleegkundige verbanden legt tussen aandoeningen, risico’s kan inschatten en tijdig ingrijpt. De zorg die zij nodig hebben, is zelden te voorspellen en dat maakt het juist een interessante groep. Daarnaast moet de gedachte er komen dat ouderen nog heel veel dingen wel zelf kunnen. Zodat er mét hen nagedacht wordt, in plaats van voor hen”, aldus Marieke Schuurmans.

Onder meer door haar onderzoeksresultaten werd het kenniscentrum ‘Innovatie van de zorgverlening’ van de Hogeschool Utrecht twee keer als ‘excellent’ beoordeeld.

Erkenning

Vanuit haar eigen ervaring heeft Marieke Schuurmans een duidelijke visie ontwikkeld op hoe de zorg georganiseerd en ingevuld moet worden en hoe opleidingen zich, op basis van de ontwikkelingen in de praktijk, zouden moeten ontwikkelen. “Het effect van wat verpleegkundigen doen, is bij velen niet bekend. Hun werk is geen optelsom van relatief eenvoudige taken die iedereen met empathie, gezond verstand en een beetje opleiding kan doen. Gedegen wetenschappelijk onderzoek vormt de basis voor de inzichten die verpleegkundigen gebruiken om mensen beter te laten functioneren. En die ze gebruiken om anderen te overtuigen van noodzakelijke veranderingen,” weet Marieke Schuurmans. “Daarom verwerken we de uitkomsten van ons onderzoek nadrukkelijk in onze opleidingen.”

Marieke Schuurmans heeft in het bijzonder een instrument ontwikkeld, de Delirium Observation Screening Scale (DOS Scale), waarmee een delirium in een vroeg stadium herkend en behandeld kan worden. Deze methode is nationaal en internationaal leidend bij de beoordeling van een delirium bij oudere patiënten. Dat ze erkend wordt in haar expertise blijkt onder meer uit haar aanstelling als Chief Nursing Officer voor de minister van VWS, haar lidmaatschap van de Gezondheidsraad, de Commissie Innovatie van Zorgberoepen en de visitatiecommissie van het Nationaal Regie Orgaan Praktijkgericht Onderzoek. Zij wordt zeer frequent gevraagd als spreker en voorzitter van congressen, lidmaatschappen van internationale visitatie- en accreditatiepanels en als reviewer van internationaal wetenschappelijke tijdschriften.

Afscheidsrede

De titel van de afscheidsrede van Marieke Schuurmans is: ‘Stilstaan om vooruit te komen. Over ouderen, over verpleegkundigen en over onderzoek in het hoger beroepsonderwijs.’ Prof. Marieke Schuurmans stond in haar afscheidsrede stil bij vijftien jaar ontwikkelingen in de zorg voor ouderen, in de verpleegkunde en in het praktijkgericht onderzoek. Ruim vijftien jaar geleden kwamen er lectoraten aan het hbo, met de opdracht om praktijkgericht onderzoek en onderwijsinnovatie te realiseren. Het Lectoraat Chronisch Zieken (onderdeel van het Kenniscentrum Gezond en Duurzaam Leven van Hogeschool Utrecht) was een van de eerste Utrechtse lectoraten en pionier in het denken over de zorg gericht op het dagelijks functioneren van ouderen met meerdere chronische aandoeningen.

Sinds februari 2018 is Marieke Schuurmans volledig werkzaam als opleidingsdirecteur Professionals in de zorg in het UMC Utrecht. Sinds februari is ze geen lector Ouderenzorg meer bij Hogeschool Utrecht. Dit lectoraat wordt nu geleid door dr. Nienke Bleijenberg. Schuurmans hield haar afscheidsrede op donderdag 14 juni.

Lees ook het interview met Marieke Schuurmans.

Of lees de tekst van het afscheidscollege.

Deel dit artikel