Eerstejaarsstudenten Social Work worden maatje van vluchtelingen

 “Wij werken met modules van twaalf weken, waarin we werken aan empowerment van jonge asielzoekers”, vertelt Alice van Neerbos. Zij werkt voor stichting New Dutch Connections (NDC), die zich inzet om de kloof tussen Nederlanders en Nieuwe Nederlanders te overbruggen. Van Neerbos is projectleider van de ToekomstAcademie Arnhem/Wageningen, een van de centra waar asielzoekers tot dertig jaar worden geholpen om hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. “We coachen de jongeren om te ondernemen in hun eigen toekomst”, zegt Van Neerbos. “We spreken ze aan op hun talenten. Ook krijgen ze elk een maatje en een coach toegewezen, met wie ze leuke dingen doen. Daarvoor werven we normaal gesproken bij bedrijven, scholen, de kerk en andere organisaties.” 

Gerian Alofs, hogeschooldocente Social Work aan Hogeschool Utrecht, was eerder als coach verbonden aan NDC. De link was snel gelegd: eerstejaars studenten Social Work moeten een opdracht doen in het werkveld, terwijl NDC zit te springen om vrijwilligers. “De studenten en onze jongeren hebben ongeveer dezelfde leeftijd”, zegt Van Neerbos. “De HU-studenten hebben een keuze gemaakt voor hun toekomst, onze jongeren moeten dat nog doen. Dat traject kunnen ze dus mooi overdragen.” En de studenten kregen meer rollen toegewezen dan alleen die van maatje: zij deden de intake op de ToekomstAcademie, namen een deel van de coaching voor hun rekening en voerden ook administratieve handelingen uit. “Zo leerden zij de jongeren goed kennen, wat hun rol als maatje ten goede kwam.” 

Deze opzet leidde tot een heel levendige uitwisseling, vertelt Van Neerbos. “In de interactie gebeurde van alles. Dat kun je niet van tevoren in curriculumpunten vatten: een en een is vaak drie. Voor veel studenten was dit hun eerste interculturele ervaring. En het proces dat de studenten doorliepen was meteen ook de inhoud van het programma voor onze jongeren: hoe werkt een hogeschool, wat zijn tentamens, wat is een portfolio, enzovoort. Ze kregen ongelofelijk veel mee.” 

Voor de studenten was het niet altijd makkelijk, vervolgt Van Neerbos. “In het vervolg zorgen we dat de studenten nog beter vooraf worden geïnformeerd over onze jongeren. Zo zat er een interviewopdracht in het curriculum. De studenten dachten dat die jongeren wel even zouden gaan vertellen, maar vaak hebben asielzoekers helemaal geen zin om weer hun verhaal te doen, hebben ze meer interesse in degene tegenover zich.” Ook ziet Van Neerbos nog ruimte voor duidelijkere communicatie en afstemming. “De schoolopdrachten pasten soms niet zo goed op ons programma”, zegt Van Neerbos. “Dat leidde weleens verwarring, maar dit soort kinderziektes horen ook gewoon bij een pilot. In de volgende ronde gaan we dingen anders doen.” Inderdaad: het project wordt voortgezet.

Gerian Alofs doet niet moeilijk over de kinderziektes: natuurlijk liep niet alles volgens plan, deze eerste keer. “We moesten gaande het blok nog dingen uitdenken en bijstellen. Dat zette soms druk op de samenwerking en de studenten. Maar dat gezegd hebbende: het is al met al heel goed gegaan. We zijn blij dat zo’n grote groep studenten het heeft aangedurfd om zo de praktijk in te gaan, in een project dat perfect past bij wat ze later zelf gaan doen. Voor sommigen was het een sprong in het diepe, voor anderen ging het bijna als vanzelf. We waren erg blij met de flexibele en constructieve houding van NDC: ook als het even minder liep, konden we er goed over praten en waar nodig ingrijpen.”

Ook Van Neerbos is erg enthousiast over het project. “Het is fantastisch dat we konden werken met een groep mensen die al gekozen hebben om van werken met mensen in veranderende omstandigheden hun beroep te maken. We zagen creatieve manieren van communicatie als je elkaars taal niet spreekt, en schitterende ideeën voor de film die de studenten maken over onze jongeren. Normaal werven we op vrijblijvende basis, maar met de studenten zit er een andere dynamiek in, van leren en werken aan je toekomst. Dat zien onze jongeren, en wij zagen dat ze echt sterker worden van de interactie.”

Op 9 november gaven de jonge asielzoekers eindpresentaties over wat ze hebben geleerd in het project. Op 15 november krijgt de volgende groep studenten voorlichting van NDC. 

Beeld: Maartje Fotografie