Betrokkenheidsprofielen helpen gemeentes wijkgerichter communiceren
Betrokkenheidsprofielen van burgers helpen beleids- en communicatiemedewerkers van gemeenten om meer inzicht te krijgen in wijkbewoners. Docent/onderzoeker Christine Bleijenberg onderzocht hoe deze profielen in de praktijk werken. “Ze geven absoluut meer inzicht, maar het is geen checklist of snelle formule voor gegarandeerd succes.”
Citisens, onderzoeks- en adviesbureau voor overheden en gemeenten, heeft profielen samengesteld van verschillende typen wijkbewoners, zoals de ‘zorgzame senioren’, ‘kritische vernieuwers’ en ‘eigengereide digitalen’. Per type wijkbewoner omschreef het bureau hoe deze burgers willen meedenken met hun gemeente en hoeveel vertrouwen ze in de gemeente hebben. De profielen moeten communicatie- en beleidsmedewerkers van gemeenten handvatten geven om bewoners bij hun wijk te betrekken. Hogeschool Utrecht (HU) en Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) onderzochten hoe communicatiestrategieën gericht op deze profielen werken in een praktijkcase.
Utrecht-West vs. Over-Betuwe Elst Noord
Hogeschool Utrecht keek naar een fictieve case in de gemeente Utrecht, waar de bewoners van wijk West mochten meebeslissen over de nieuwe bestemming van een stuk grond. De Utrechtse bewoners bestonden voornamelijk uit de categorieën ‘stadse nomaden’, ‘kritische vernieuwers’ en ‘gevestigde beïnvloeders’. De HAN keek naar de gemeente Over-Betuwe waar bewoners van de wijk Elst Noord meedachten over het vernieuwen of vervangen van een speelplaats. Deze wijk bevatte veel honkvaste buurtbewoners, geïnformeerde gezinsdrukte, gevestigde beïnvloeders en zelfbewuste aanpakkers.
Verschil in motivatie
Christine Bleijenberg: “We zagen in Utrecht-West geen verschil tussen de profielen in de waardering van de tone-of-voice van de gemeente. Utrechtse wijkbewoners gaven de voorkeur aan een persoonlijke communicatietoon. Wat wél een profiel-gebonden eigenschap was, was de motivatie van sommige bewoners om mee te denken. Waar bewoners met het profiel ‘gevestigde beïnvloeders’ het gesprek bijvoorbeeld aangaan om de eigen belangen naar voren te brengen, gaan bewoners van het profiel ‘geïnformeerde gezinsdrukte’ het gesprek vooral aan om anderen te helpen. Dat is goed om te weten, als een gemeente bijvoorbeeld testimonials wil inzetten om buurtbewoners naar een bijeenkomst te trekken.”
"Het is geen Haarlemmerolie"
Handvatten
Bleijenberg: “Tijdens de eindpresentatie van ons onderzoek zagen we dat medewerkers van gemeentes positief reageerden op de profielen. Ze geven aan dat deze hen meer handvatten bieden in de communicatie richting wijkbewoners. Tegelijkertijd is het geen checklist of snelle formule voor gegarandeerd succes – het is geen Haarlemmerolie."
Christine Bleijenberg is verbonden aan het Lectoraat Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein van Hogeschool Utrecht en doet promotieonderzoek naar de gesprekken tussen burgers en overheid als onderdeel van burgerparticipatie. Ook het lectoraat Crossmedia Business van de HU was betrokken bij dit onderzoek.
Het onderzoek ‘Betrokkenheidsprofielen & Communicatiestrategieën’ is een door RAAK SIA gesubsidieerd onderzoeksproject.